Πώς αντί για χαλαρή καλοκαιρινή διάθεση στις διακοπές μπορεί να μας επηρεάσει το στρες και τι μπορούμε να κάνουμε για να το αντιμετωπίσουμε;
Οι καλοκαιρινοί μήνες είναι στο μυαλό όλων μας συνδυασμένοι με διακοπές, εξορμήσεις σε όμορφα ορεινά τοπία ή παραλίες με αμμουδιές, μαγευτικά ηλιοβασιλέματα και χρόνος για ποιοτική ξεκούραση, ψυχική και σωματική, άρα χρόνος για τον εαυτό μας. Τι μπορεί να διαταράξει λοιπόν την φυσική χαλαρότητα που αποπνέουν τα καλοκαιρινά σύμβολα; Υπάρχει παρουσία stress και αν ναι γιατί;
Αρχικά να ξεκαθαρίσουμε πως δεν υπάρχει κουμπί το οποίο μόλις το πατήσουμε, μεταφερόμαστε απευθείας νοητά έστω σε κάποια από τις υπέροχες παραπάνω συνθήκες που περιγράφηκαν. Ένας άνθρωπος ο οποίος καταπονήθηκε σωματικά και ψυχικά όλο το προηγούμενο χρονικό διάστημα είναι αδύνατον να μπει σε καλοκαιρινή και πιο χαλαρή διάθεση απλώς επειδή έφτασε το καλοκαίρι.
Άρα σε πρώτη φάση είναι καλό να αντιληφθούμε πως το ψυχικό όργανο θέλει τον χρόνο του και η υπερένταση θέλει και αυτή τον χρόνο της για να φτάσει πιο ανεκτά επίπεδα. Παίρνοντας αυτό ως δεδομένο, δεν θα ήταν καλό να γινόμαστε επικριτικοί ούτε απέναντι στους οικείους μας ανθρώπους που βιώνουν στρες αλλά ούτε και απέναντι στους εαυτούς μας φυσικά εάν παρατηρήσουμε αυξημένο στρες την συγκεκριμένη χρονική περίοδο.
Εκτός από τις ισχύουσες συνθήκες της ζωής ενός ανθρώπου οι οποίες μπορεί να εμπλέκονται στην αίσθηση αυξημένου άγχους οφείλουμε να λάβουμε υπόψιν πως κάθε αλλαγή ενέχει άγχος κυρίως κατά την περίοδο της μετάβασης. Αρχικά μιλάμε για κλιματική αλλαγή και αύξηση της μέσης θερμοκρασίας η οποία ερευνητικά έχει συνδυαστεί με αφυδάτωση, αυξημένη αίσθηση κόπωσης και μείωση ποιοτικών ωρών ύπνου. Εκτός από το ότι ο ανθρώπινος οργανισμός χρειάζεται μια θερμοκρασία μεταξύ 18-21 βαθμών Κελσίου για ένα ιδανικό ύπνο το καλοκαίρι – η θερμοκρασία την νύχτα κατά την καλοκαιρινή περίοδο είναι σημαντικά υψηλότερη – είναι επίσης συνδυασμένο με περισσότερες δραστηριότητες καθώς η μέρα μεγαλώνει και έτσι συχνά τρέχουμε για να προλάβουμε όσο το δυνατόν περισσότερα με αποτέλεσμα να κοιμόμαστε λιγότερο. Όλα τα παραπάνω συνδέονται άρρηκτα με ευερεθιστότητα και αυξημένο στρες και το χειρότερο; Χωρίς καν να συνειδητοποιούμε τους λόγους.
Η οργάνωση των διακοπών είναι μια ακόμα κρυφή πηγή άγχους καθώς ακόμα και στις πιο ιδανικές συνθήκες οφείλουμε να τακτοποιήσουμε οφειλές, άδειες, κοινό χρόνο με άλλους ανθρώπους μπαίνοντας φυσικά σε μια κατάσταση που σκεφτόμαστε περισσότερο τις επόμενες μέρες και όχι το εδώ και τώρα.
Σκεπτόμενοι παρατεταμένα τι θα κάνουμε τις επόμενες ημέρες μπαίνουμε ασυνείδητα στο να προσπαθήσουμε να προβλέψουμε το μέλλον και το τι θα μπορούσε να πάει στραβά και ενδέχεται να χάσουμε την ανεμελιά και την χαλαρότητα μας κατά την διάρκεια της προετοιμασίας των διακοπών μας. Στις περιπτώσεις δε όπου μιλάμε για οικογένειες υπάρχει περισσότερη ψυχική κόπωση καθώς τους καλοκαιρινούς μήνες τα σχολεία σταματούν και όλοι οι γονείς ψάχνουν να βρουν πως θα γεμίσουν δημιουργικά τον χρόνο των παιδιών τους με όποιο κόστος οικονομικό και πρακτικό. Η οργάνωση των διακοπών και σε αυτή την περίπτωση δεν δύναται από μόνη της να μεταφέρει νοητά τους ανθρώπους στην χαλαρότητα και ηρεμία που χρειάζονται. Εάν συμπεριλάβουμε και ένα πολύ μεγάλο ποσοστό ανθρώπων που εργάζονται βιοποριστικά τους καλοκαιρινούς μήνες και τους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν την ανεργία τότε σίγουρα μπορούμε να αντιληφθούμε πως το καλοκαίρι δεν κρατά ραβδάκι μαγικό.
Πάμε όμως για μια πολύ σημαντική ερώτηση ως προς τους εαυτούς μας: Γνωρίζουμε πως να χαλαρώνουμε και να διαχειριζόμαστε τον ελεύθερο μας χρόνο πέρα από το να δουλεύουμε ή να απασχολούμαστε με κάτι συγκεκριμένο; Σύμφωνα με έρευνες που μετρούν την ποιότητα της ευχαρίστησης που λαμβάνουμε στον ελεύθερο μας χρόνο φαίνεται πως μεγάλο ποσοστό των ανθρώπων παγκοσμίως και ειδικά στις δυτικού τύπου κοινωνίες δεν γνωρίζουν πως να απολαμβάνουν τον χρόνο εκτός δραστηριοτήτων. Οι περισσότεροι από αυτούς μετά από τις πρώτες 2-3 μέρες διακοπών βιώνουν περισσότερη κόπωση, υπέρ ασχολούνται και υπέρ σκέφτονται όλα τα προσωπικά τους προβλήματα και δηλώνουν πως αισθάνονται ενοχές που δεν νιώθουν ότι κάνουν κάτι παραγωγικό (summer stress). Ο λόγος; Δεν γνωρίζουμε πως να χαλαρώσουμε και δεν έχουμε μάθει ότι για να ήμαστε παραγωγικοί οφείλουμε να μάθουμε πως να ξεκουραζόμαστε. Πράγματι οι περισσότεροι άνθρωποι δηλώνουν πως μέσα από την δουλειά τους αισθάνονται δημιουργικοί και ευχαριστιούνται να αντιμετωπίζουν τις καθημερινές προκλήσεις ενώ εκτός δουλειάς νιώθουν παθητικοί και χωρίς ιδιαίτερο κίνητρο και δεν χαλαρώνουν χαζεύοντας παραδείγματος χάρη τηλεόραση ή βγαίνοντας έξω για φαγητό.
Σαφώς η χαλάρωση είναι κατάσταση που δημιουργείται νοητά ή αλλιώς state of mind ωστόσο όλοι μας με τα υπέροχα διαφορετικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς μας μπορούμε να βρούμε κίνητρο για ξεκούραση και ελεύθερο χρόνο με δραστηριότητες που για άλλον μπορεί να είναι παραλία με ένα βιβλίο στο χωριό του για άλλον περισσότερο χρόνο με τα παιδιά του για άλλον μια εκδρομή με έντονες αθλητικές δραστηριότητες αλλά σε κάθε περίπτωση οφείλουμε στους εαυτούς μας να μάθουμε να αναγνωρίζουμε τις κρυφές πηγές stress που συνεχίζουν να υφίστανται μες το καλοκαίρι και τους μοναδικούς τρόπους τους οποίους ο καθένας μας διαθέτει για να διαχειριστούμε αυτά τα συναισθήματα προσπαθώντας να περάσουμε όσο καλύτερα γίνεται αφού συνειδητοποιήσουμε ποσό σημαντικό και ανακουφιστικό είναι ως προς τον εαυτό μας να μάθουμε να χαλαρώνουμε. Μικρά βήματα λοιπόν ως προς την χαλαρότητα και καλό καλοκαίρι σε όλους!
MSc Συμβουλευτική Ψυχολόγος
0 σχόλια: