Τα όνειρα μας βοηθούν να θυμόμαστε καλύτερα, ώστε αργότερα να επαναφέρουμε στη μνήμη μας, εκείνα τα γεγονότα που έχουν συμβεί κατά τη διάρκεια της ημέρας και είναι πιο σημαντικά για εμάς από κάποια άλλα.
Αυτό είναι το συμπέρασμα νέας έρευνας που πραγματοποιήθηκε από το Εργαστήριο Ύπνου του Τμήματος Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Σουόνσι, στα πλαίσια της οποίας μία ερευνητική ομάδα εξέτασε κατά πόσο τα όνειρα εξυπηρετούν κάποιο σκοπό ή αν είναι απλά υποπροϊόντα άλλων λειτουργιών που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια του ύπνου.
Η απάντηση στο ερώτημα "γιατί ονειρευόμαστε" δεν έχει ακόμα δοθεί από την επιστήμη. Ορισμένοι ειδικοί πιστεύουν ότι τα όνειρα είναι τυχαίος θόρυβος, καθώς ο εγκέφαλος αναπαύεται, ενώ άλλοι θεωρούν ότι πρόκειται στην πραγματικότητα για μέρη μίας διαδικασίας η οποία ταξινομεί και αποθηκεύει τις νέες γνώσεις και αναμνήσεις που αποκτήσαμε κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Η έρευνα των ερευνητών του Πανεπιστημίου του Σουόνσι παρέχει στοιχεία τα οποία υποστηρίζουν τη δεύτερη από τις παραπάνω θεωρίες, καθώς φαίνεται να ταιριάζει με το "φαινόμενο της καθυστέρησης των ονείρων" (dream-lag effect).
Η επίδραση του ύπνου στη μνήμη
Στα πλαίσια της έρευνας, πραγματοποιήθηκαν πειράματα με τη συμμετοχή δύο ομάδων εθελοντών, των οποίων η δραστηριότητα του εγκεφάλου παρακολουθούνταν σε ένα ειδικά σχεδιασμένο εργαστήριο. Τα πειράματα περιγράφηκαν από τον καθηγητή Mark Blagrove, στον Independent, στα πλαίσια του Βρετανικού Φεστιβάλ Επιστήμης.
Τα μέλη της μίας ομάδας κλήθηκαν να μάθουν ορισμένες ουαλικές φράσεις ένα βράδυ. Αφού απόλαυσαν έναν καλό βραδινό ύπνο, έπειτα αξιολογήθηκαν ως προς το κατά πόσο μπορούσαν να θυμηθούν τις φράσεις που έμαθαν την προηγούμενη ημέρα. Τα μέλη της δεύτερης ομάδας κλήθηκαν να μάθουν τις ίδιες ουαλικές φράσεις ένα πρωί και αξιολογήθηκε η ικανότητά τους να τις θυμούνται το ίδιο απόγευμα, χωρίς να μεσολαβήσει ύπνος.
Όπως έδειξαν τα αποτελέσματα, τα μέλη της πρώτης ομάδας τα πήγαν καλύτερα στην αξιολόγηση σε σχέση με τα μέλη της δεύτερης. Πώς συνδέεται, όμως, η ευεργετική επίδραση του ύπνου στη μνήμη με τα όνειρα;
Σύμφωνα με τον καθηγητή Blagrove, η ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια είναι ότι, ανάμεσα σε όλα τα μέλη της πρώτης ομάδας, την καλύτερη απόδοση είχαν εκείνοι οι οποίοι δήλωσαν ότι εκτιμούσαν περισσότερο την ουαλική γλώσσα. Αυτή η παρατήρηση, λέει ο Blagrove, ταιριάζει με άλλη έρευνα του Εργαστηρίου Ύπνου του Πανεπιστημίου, σύμφωνα με την οποία "τείνουμε να ονειρευόμαστε συναισθηματικά πράγματα".
Το φαινόμενο των καθυστερημένων ονείρων
Ο καθηγητής αναφέρεται σε σχετική μελέτη του, στην οποία περιγράφει το "φαινόμενο της καθυστέρησης των ονείρων", σύμφωνα με το οποίο, ορισμένες φορές, μπορεί να ονειρευτούμε ξανά ένα σημαντικό συμβάν από τη ζωή μας, μεταξύ 5 και 7 ημερών μετά από την ημέρα που το ζήσαμε.
Αυτό το όνειρο είναι επανάληψη ενός άλλου ονείρου που είχαμε δει το ίδιο βράδυ της ημέρας κατά την οποία ζήσαμε το συμβάν που απεικονίζεται, με τη διαφορά ότι είναι πιο αφηρημένο και μεταφορικό από το πρώτο. Η σημαντική λεπτομέρεια που το συνδέει με τη νέα έρευνα; είναι ότι η μελέτη του Blagrove έδειξε πώς το επαναληπτικό όνειρο είναι πιο πιθανό να συμβεί αν θεωρούμε το συμβάν που απεικονίζει σημαντικό για εμάς.
Η ύπαρξη αυτής της "καθυστέρησης", όπως εξηγεί ο καθηγητής, είναι σημαντικής, καθώς αν ονειρευόμασταν σημαντικά πράγματα τα οποία συνέβηκαν κατά τη διάρκεια της ημέρας μόνο το ίδιο βράδυ, αυτό ενδεχομένως να έδειχνε ότι τα όνειρα είναι μία τυχαία προβολή των πραγμάτων που τυγχάνει να είναι στο μυαλό μας, χωρίς καμία συνέπεια.
Αντί αυτού, το φαινόμενο "είναι στοιχείο υπέρ της άποψης ότι τα όνειρα μας δείχνουν κάτι σημαντικό από όσα κάνει ο εγκέφαλος", λέει ο Blagrove. Το τι ακριβώς είναι πολύ δύσκολο να το εξηγήσουμε, αλλά πιστεύεται ότι πρόκειται για τη διαδικασία ταιριάσματος νέων αναμνήσεων με πιο παλιές, καθώς μεταφέρονται στη μακροπρόθεσμη μνήμη.
Ίσως αυτό εξηγεί και τους εφιάλτες. Όπως σημειώνει ο καθηγητής, ίσως τα όνειρα να είναι η προσπάθεια του εγκεφάλου να ενώσει/αποθηκεύσει τις αναμνήσεις. Σε αυτήν την περίπτωση, ίσως ο εφιάλτης συμβαίνει, αν ο εγκέφαλος αποτύχει και δεν μπορεί να βγάλει νόημα.
0 σχόλια: