Δευτέρα 13 Οκτωβρίου 2014

Κούλα μ' ακούς;

Η Ορσαλία-Ελένη Κασσαβέτη εξετάζει με το νέο της βιβλίο “Η Ελληνική Βιντεοταινία. Ειδολογικές, κοινωνικές και πολιτισμικές διαστάσεις”, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ασίνη, τον αντίκτυπο της καλτ κουλτούρας στον 21ο αιώνα.

Η πολυδιαφημισμένη λαγνεία για τη δεκαετία του 1980 επιβάλλει τη μέχρι προηγουμένως ξεπερασμένη ή καλύτερα ξεχασμένη λέξη βιντεοταινία. Με μια αχνή σύγχυση από τη νέα γενιά να περιπλέκει μορφές κι αισθητική, η «κασσέτα» εμφανίζεται ως ένα φτωχό, πλακατζίδικο και ίσως χοντροκομμένο κομμάτι του παρελθόντος, υπερήφανο να διεκδικεί μία θέση στην ελληνική δημοφιλή κουλτούρα του 21ου αιώνα. 29 χρόνια από την εμφάνισή της, η βιντεοταινία επαναφέρει τα ερωτήματα: ποιος, από πότε και γιατί;

Με την αυξανόμενη ζήτηση του κοινού για ελληνική ταινία με εύληπτο νόημα, με το γοητευτικό περίβλημα της αφηγηματικής εκδοχής του Παλαιού Ελληνικού κινηματογράφου και με το επίχρισμα της χρυσής καινοτόμας εποχής, η βιντεοταινία εμφανίστηκε δειλά από το 1985.

Εκείνη την εποχή, το ΠΑΣΟΚ όδευε στη δεύτερη τετραετία του, ενώ η κινηματογραφική έκπτωση και η ταλαιπωρημένη κομματικά συνδεδεμένη τηλεόραση παρείχε ένα περιορισμένο συμβολικό υλικό, τη στιγμή που η μικροαστική μερίδα αγωνιούσε για κοινωνική καταξίωση δια μέσου της υπερκατανάλωσης. Έως το 1990, οπότε και εξαφανίζεται οριστικά, η βιντεοταινία με τις συγκροτημένες ή πιο πρόχειρες εκδοχές της συνέχιζε να ενθουσιάζει το κοινό, παρέχοντάς του ό,τι δεν του προσφέρει η ψυχαγωγία της τηλεόρασης και του κινηματογράφου.

Στο βιβλίο εξετάζεται η ιστορία της βιντεοταινίας στην Ελλάδα με ειδική επικέντρωση σε ειδολογικά, κοινωνιολογικά και πολιτισμικά ζητήματα. Περιγράφεται η κοινωνιολογία της βιντεοταινίας (παραγωγή-διανομή), ανιχνεύονται οι αιτίες δημοτικότητάς της και αναλύονται οι διακειμενικές σχέσεις της αναφορικά στον ελληνικό κινηματογράφο και την καθημερινότητα της δεκαετίας του 1980.

Παρακάτω παραθέτουμε σκηνές από προσωπικές αγαπημένες βιντεοταινίες. Αληθινά διαμάντια.

Ο Πάνος Μιχαλόπουλος εν εξάλλω, κατά τη διάρκεια DIY αποτοξίνωσης, σαπίζει την έρμη μάνα -γιαγιά απ' το Ρετιρέ - στο ξύλο να του δώσει το κλειδί για να βγει να πάρει τη δόση του στην "Στροφή" του Γ. Δαλιανίδη. EPIC.

Η ατάκα κόλαφος από την ταινία "Τα Τσακάλια (Ένα κοινωνικό πρόβλημα)" σε σκηνοθεσία Γ. Δαλιανίδη. Όπως και στη "Στροφή" έτσι κι εδώ οι ελληνικές παραγωγές τον 80s αγγίζουν το θέμα των ναρκωτικών, μάστιγα της εποχής, προσπαθώντας μέσα από την underground κουλτούρα που παρουσιάζεται επιδερμικά να περάσουν και ένα κοινωνικό μήνυμα. Για την ισχύ που είχε το μήνυμα αυτό δε γνωρίζουμε, το "Με θυμάσαι ρε πούστη;" όμως, μια φορά, δε το ξεχνάς.

"Εγώ δε θέλω μεροκάματο, θέλω χιλιάρα μηχανή και ΘΑΝΑΤΟ", τραγουδά ο Σταμάτης Γαρδέλης στους τίτλους αρχής του "Οταν οι ρόδες χορεύουν" (1984). Your argument is invalid Stamatis. Παρ' όλα αυτά με το εν λόγω κομμάτι κλείνουν σήμερα πολλά trash parties στην πόλη.

ΑΥΤΟ το soundtrack απ' ΑΥΤΗ την ταινία."Είμαι του μπαρ, ΜΑ ΕΙΜΑΙ ΚΥΡΙΑ." λέει η Ρένα Βιολάντη στον Γιάννη Φλωρινιώτη που γουστάρει μια μπαργούμαν. Σε νιώθουμε Γιάννη. Πάρτε και την ταινία BONUS.

Πιο επιτυχημένο μοντάζ δεν έχουν ξαναδεί τα ματάκια μας. "Καμικάζι Αγάπη Μου" και αθάνατος (κυριολεκτικά) Στάθης Ψάλτης, σε μια από τις βιντεοταινίες σήμα κατατεθέν

Κάποιος θεούλης το ανέβασε με τις συγχορδίες για Guitar Pro. "Καμικάζι Αγάπη Μου" για άλλη μια φορά. Εδώ μελωποιείται η λέξη που απενοχοποιήθηκε όσο καμία άλλη στα 80s και έφτασε σε σημείο να αντικαταστήσει τα ονόματά μας μέχρι σήμερα. "ΑΝΤΕ ΣΠΑΣΕ ΡΕ ΜΑΛΑΚΑ!"