Η νηστεία μπορεί να μειώσει τη χοληστερίνη και το σωματικό βάρος αρκεί να προσέχει κανείς τι είδους νηστίσιμα φαγητά επιλέγει.
Ο κλινικός διαιτολόγος - βιολόγος Χάρης Δημοσθενόπουλος, προϊστάμενος στο Τμήμα Διατροφής του Λαϊκού Νοσοκομείου Αθηνών, εξηγεί ποια είναι τα υπέρ και τα κατά της νηστείας και τι πρέπει να προσέχουν όσοι νηστεύουν.
Τι οφέλη παρέχει η νηστεία στην υγεία;
Μελέτες έχουν δείξει ότι η νηστεία που κάνουμε στην Ελλάδα μπορεί να ελαττώσει τα επίπεδα της ολικής και της «κακής» (LDL) χοληστερόλης καθώς και το σωματικό βάρος, ενώ ενδέχεται να αυξήσει τα επίπεδα ορισμένων θρεπτικών συστατικών, όπως τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα που σχετίζονται αρνητικά με την κατάθλιψη.
Τα οφέλη αυτά δεν έχουν παρατηρηθεί τόσο σε όσους νηστεύουν λίγες ημέρες τη Μεγάλη Εβδομάδα αλλά κυρίως σε όσους νηστεύουν για μεγάλα χρονικά διαστήματα (λ.χ. όλη τη Σαρακοστή).
Επιπλέον δεν αφορούν όσους νηστεύουν τρώγοντας κυρίως τηγανητά φαγητά (αυτοί κινδυνεύουν έστω και με μικρής διάρκειας νηστεία να παρουσιάσουν αύξηση του σωματικού βάρους), αλλά όσους καταναλώνουν πρωτίστως ωμά, βραστά και ψητά.
Αντιθέτως, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η νηστεία ελαττώνει τα επίπεδα σακχάρου καθώς πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι στη διάρκειά της αυξάνεται η κατανάλωση υδατανθράκων (ψωμί, πατάτες, φρούτα κ.λπ.).
Τα ευρήματα, τέλος, για τις πιθανές επιδράσεις της στην αρτηριακή πίεση είναι αντικρουόμενα.
Μπορεί να έχει συνέπειες η αποφυγή των ζωικών τροφίμων;
Θεωρητικά θα μπορούσε να υπάρξουν μόνο εάν η νηστεία διαρκεί πολύ και δεν είναι προσεκτικά σχεδιασμένη και ισορροπημένη.
Αν, λ.χ., κάποιος νηστεύει όλη τη Σαρακοστή τρώγοντας μόνο τηγανητά θαλασσινά, πατατάκια και νηστίσιμα γλυκά προφανώς και κινδυνεύει να παρουσιάσει έλλειψη θρεπτικών συστατικών και αύξηση του σωματικού βάρους.
Αν όμως ακολουθεί σωστά τους κανόνες της παραδοσιακής νηστείας και εντάξει κυρίως τα θαλασσινά, τη σόγια και συνδυασμούς οσπρίων με δημητριακά (λ.χ. ρύζι) δεν υπάρχει πρόβλημα γιατί θα καταφέρει να προσλάβει όλα τα απαραίτητα αμινοξέα.
Αν μη τι άλλο, οι αυστηρά χορτοφάγοι που ουσιαστικά «νηστεύουν» όλο τον χρόνο σπανίως παρουσιάζουν διατροφικές ελλείψεις όταν κάνουν έξυπνες διατροφικές επιλογές και συνδυασμούς.
Υπάρχουν πληθυσμικές ομάδες στις οποίες αντενδείκνυται η νηστεία;
Η ολιγοήμερη νηστεία της Μεγάλης Εβδομάδας δύσκολα θα δημιουργήσει πρόβλημα, ακόμη και στις εγκύους, στα παιδιά και στους εφήβους και σε όσους πάσχουν από νοσήματα που συνοδεύονται από ειδικές διατροφικές ανάγκες, στους οποίους αντενδείκνυται ο παρατεταμένος αποκλεισμός των ζωικών τροφίμων.
Καλό είναι όμως, αυτές οι πληθυσμικές ομάδες καθώς και όσοι αναρρώνουν από εγχειρήσεις ή πάσχουν από σοβαρά νοσήματα ή/και έχουν εξασθενημένο οργανισμό να συμβουλεύονται προληπτικά τον γιατρό τους για το θέμα της νηστείας, ακόμη και αν θέλουν να νηστέψουν μονάχα από σήμερα έως και τη νύχτα της Ανάστασης.
Τι πρέπει να προσέχει όποιος νηστεύει;
Αν και τα νηστίσιμα τρόφιμα θεωρούνται γενικώς πιο υγιεινά, έχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα.
Ο ταραμάς, λ.χ., μπορεί να είναι πλούσιος σε σημαντικά ιχνοστοιχεία, όπως το μαγνήσιο και ο ψευδάργυρος, περιέχει όμως πολλές θερμίδες και πολύ αλάτι, οπότε η υπερκατανάλωσή του μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση της πίεσης και του βάρους.
Αντίστοιχα, το ταχίνι είναι πλούσια πηγή θρεπτικών συστατικών και συνεπώς πολύ υγιεινό όταν καταναλώνεται ως σούπα ή ταχινόπιτα. Για να γίνει όμως το ταχίνι χαλβάς, απαιτείται προσθήκη ζάχαρης, με συνέπεια να αυξάνονται πολύ οι θερμίδες του.
Τα θαλασσινά, εξάλλου, είναι πλούσια σε βιταμίνες και καρδιοπροστατευτικά ωμέγα-3 λιπαρά οξέα αλλά όταν τηγανίζονται καταστρέφονται κάποια συστατικά τους από τις υψηλές θερμοκρασίες και αυξάνεται πολύ το θερμιδικό φορτίο τους.
Πολύ σημαντικό για όσους νηστεύουν είναι επίσης να κάνουν τρία κύρια γεύματα και να καταναλώνουν δύο σνακ την ημέρα, ακριβώς όπως συνιστάται σε μια υγιεινή, ισορροπημένη διατροφή.
0 σχόλια: