Μαμάδες στα πρόθυρα νευρικής κρίσης

Η φίλη και συνάδελφος Μαριλίζα, μια μέρα στο γραφείο, ξαφνικά κατέρρευσε. Δεν χρειάστηκε πολλά, μία μικρή παρατήρηση από το διευθυντή της ήταν αρκετή για να ξεσπάσει σε αναφιλητά. Η Μαριλίζα είχε γεννήσει πριν από δύο μήνες το δεύτερο παιδί της, το πρώτο ήταν μόλις τριών ετών και μόλις της είχε φύγει η νταντά.

Η μητέρα της δεν μπορούσε να τη βοηθήσει, ο άντρας της πάντα «είχε πολλή δουλειά» και η ίδια, εκτός από τα κορίτσια της, είχε την ολοκληρωτική ευθύνη του νοικοκυριού. «Αφού είμαι ευτυχισμένη που έχω παιδιά, γιατί νιώθω τόσο δυστυχισμένη;

Ο μισός μου εαυτός μού λέει πως είμαι καλά και ο άλλος μισός πως η ζωή μου βρίσκεται σε ένα απίστευτο αδιέξοδο», μου εξομολογήθηκε. «Μετά το πρώτο μου παιδί, τα πράγματα ήταν ξεκάθαρα. Από αγαπημένη, σύζυγος, σύντροφος, έγινα μητέρα. Απέκτησα ένα ρόλο που αληθινά τον απολάμβανα. Μετά και το δεύτερο, είναι σαν να μην έχω ρόλο. Είμαι μόνο μια κουρασμένη γυναίκα. Δεν είμαι ούτε σύζυγος, ούτε μητέρα.

Χάνω συνεχώς την υπομονή μου με τα παιδιά, και κύριο υπεύθυνο για όλη αυτή την κατάσταση θεωρώ το σύντροφο μου. Συχνά του φέρομαι απότομα και καταλαβαίνω πως όλο αυτό δεν του αξίζει, αλλά δεν μπορώ να κάνω αλλιώς. Είμαι μονίμως θυμωμένη με όλους και με όλα και κυρίως με τον εαυτό μου. Νιώθω πως δεν μπορώ να ολοκληρώσω ούτε μία υποχρέωση ρουτίνας, όσο για τη δουλειά, εκεί τα πράγματα είναι χειρότερα. Κάνω τα πάντα διεκπεραιωτικά και ο μόνος λόγος που πηγαίνω στο γραφείο είναι για να «κρυφτώ» από τα προβλήματα της καθημερινότητας». Το άγχος της Μαριλίζας δεν είναι κάτι ασυνήθιστο, απλώς η ίδια δεν μπορεί να το αναγνωρίσει και, ως συνήθως, όταν κάτι δεν μπορούμε να το αναγνωρίσουμε, μας φαίνεται βουνό. Αυτή η κατάσταση προκύπτει κυρίως σε άτομα με τάσεις τελειομανίας, καθώς και στα ιδιαίτερα υπεύθυνα άτομα.

Η Μαριλίζα πιστεύει πως οφείλει να τα κάνει όλα τέλεια και σωστά. Δεν συγχωρεί τον εαυτό της όταν της καεί το φαγητό, ενώ εκείνη αλλάζει τη μικρή προσπαθώντας να ταΐσει τη μεγάλη. Σύμφωνα με τους ψυχολόγους, πίσω από μια γυναίκα που έχει υποστεί μητρικό burnout, κρύβεται μια «αόρατη» γυναίκα που ψάχνει συνεχώς αποδοχή και αναγνώριση. Η αληθινή super woman δεν είναι εκείνη που τα καταφέρνει στα πάντα. Είναι εκείνη που αναγνωρίζει τα όριά της, δεν ξεχνάει ποτέ να απολαμβάνει και δεν επηρεάζεται από οποιονδήποτε εξωτερικό παράγοντα.

Κάθε γυναίκα που σέβεται την οικογένειά της, αλλά πάνω απ’ όλα τον εαυτό της, οφείλει να μάθει να διαχειρίζεται τις κρίσεις.
Πώς να ξεπεράσω το μητρικό burnout;

Το μητρικό burnout, ουσιαστικά, είναι μια συναισθηματική και φυσική τιμωρία που επιβάλλουμε στον εαυτό μας μετά από μια διαρκή κατάσταση άγχους. Στις μητέρες, αυτό εκδηλώνεται με την απώλεια κάθε ενέργειας και ενδιαφέροντος. Όσο δύσκολο κι αν σας φαίνεται να το ξεπεράσετε, υπάρχουν τρόποι για να το διαχειριστείτε. Όπως:
Ξεπεράστε την τελειομανία σας.

Μπορεί το να είσαι μαμά να είναι πολύ σημαντικό και ζόρικο, να απαιτεί αφοσίωση, ευρηματικότητα και αντοχές. Μαμά αληθινή, όμως, γίνεσαι μέσα από τα λάθη. Μήπως, τελικά, βάζετε στον εαυτό σας πιο ψηλά στάνταρ από αυτά που αντέχετε; Μήπως θεωρείτε αποτυχία οποιαδήποτε παρέκκλιση από τους αρχικούς σας στόχους; Η μητρότητα δεν είναι μόνο μια διαδικασία για την οποία κρίνεστε, είναι κυρίως απόλαυση.
Μιλήστε για την κατάστασή σας και ζητήστε υποστήριξη.

Η αλήθεια είναι πως η κούραση μιας εργαζόμενης μητέρας είναι κάτι δεδομένο. Λίγες, όμως, είναι οι γυναίκες εκείνες που μπορούν να αντιμετωπίσουν μόνες την κατάστασή τους. Αν νιώθετε υπερβολικά πιεσμένες, ζητήστε τη βοήθεια ενός ειδικού. Γκρι- νιάξτε σε μια φίλη σας, κλάψτε στον ώμο του συντρόφου σας, κλαφτείτε στη μαμά σας. Κάντε οτιδήποτε, εκτός από το να «πνίξετε» τα συναισθήματά σας.
Κάντε μια λίστα με τα απολύτως απαραίτητα.

Επενδύστε χρόνο, για να κερδίσετε χρόνο, και φυσικά βάλτε προτεραιότητες. Αναβάλλετε το πλυντήριο, το σιδέρωμα, το μαγείρεμα ή οτιδήποτε θεωρείτε καταναγκαστικό έργο την εκάστοτε στιγμή. Αν χρειαστεί, κάντε focus μόνο στα παιδιά σας. Αν το μωρό κλαίει και παράλληλα το τηλέφωνο χτυπάει, μη γίνεστε χίλια κομμάτια. Συγκεντρωθείτε σε ένα στόχο και αφιερώστε του χρόνο. Αν, για παράδειγμα, χρειάζεστε τρία λεπτά για να αλλάξετε το μωρό, διαθέστε πέντε. Αν το τηλέφωνο επιμένει, αγνοήστε το. Κάντε κάθε φορά αυτό που αντέχετε, όχι αυτό που πρέπει και σας επιβάλλετε.
Θυμώστε και διεκδικήστε.

Εμείς οι γυναίκες, μεγαλώνουμε μαθαίνοντας την υπομονή. Πρέπει να είμαστε πάντα καταδεκτικές, συμβιβαστικές, να καταδεχόμαστε, να έχουμε πάντα μια παρήγορη αγκαλιά και ενίοτε να συμβιβαζόμαστε, μιας που η ζωή είναι γεμάτη συμβιβασμούς. Αυτό με το πέρασμα των χρόνων μάς γεμίζει με θυμό και απωθημένα. Γι’ αυτό, σταματήστε να είστε καλή ή να υποδύεστε την καλή. Μπορείτε, αν θέλετε, να φωνάξετε, να κλάψετε, να σηκώσετε τον τόνο της φωνής στα παιδιά σας, αρκεί βέβαια αυτό να μη γίνει καθεστώς. Οι άνθρωποι που είναι πιο ευάλωτοι στο άγχος είναι εκείνοι που προσπαθούν να είναι αρεστοί και αποδεκτοί από όλους. Αν ανήκετε σε αυτούς, τότε θα γίνετε οι μητέρες εκείνες που αφήνουν τα παιδιά τους να καταδυναστεύουν τη ζωή τους και που δεν θα μάθουν ποτέ να θέτουν όρια. Ο θυμός είναι ένα φυσιολογικό και -κάποιες φορές- απελευθερωτικό συναίσθημα. Αν προσπαθήσετε να τον «θάψετε», θα κάνετε τα πράγματα χειρότερα.
Κάντε μια παύση.

Ή, αν αυτό είναι αδύνατον, τουλάχιστον χαλαρώστε τους ρυθμούς σας. Αν υπάρχει η δυνατότητα, αφήστε το παιδί ή τα παιδιά για ένα Σαββατοκύριακο στους παππούδες. Πριν από τη δουλειά, κάντε μια στάση στο πάρκο, κλείστε ένα ραντεβού στο κομμωτήριο, πιείτε έναν καφέ με μια φίλη. Καμιά γυναίκα δεν μπορεί να είναι τέλεια μητέρα, σύντροφος, επαγγελματίας και μαγείρισσα. Καλή είναι η μητέρα που εξοικονομεί χρόνο για τον εαυτό της και γεμίζει τις μπαταρίες της, ώστε να νιώθει δυνατή και ικανή να αντιμετωπίζει με αισιοδοξία ακόμη και τις πιο δύσκολες καταστάσεις.
Πολεμήστε την τελειομανία σας.

Σύμφωνα με τους ψυχολόγους, η γέννηση του παιδιού ανακινεί και φέρνει στην επιφάνεια σε πάρα πολλές γυναίκες τη μανία της τελειότητας. Υπάρχουν γυναίκες που ξαφνικά αλλάζουν μεμιάς συνήθειες, επιθυμούν να είναι όλα τακτικά, καθαρά, σιδερωμένα και να υπάρχει πάντα φαγητό στο σπίτι. Η τελειομανία, άμεσα συνδεδεμένη με το γυναικείο ναρκισσισμό, βρίσκει πρόσφορο έδαφος στη μητρική ματαιοδοξία: «Για το παιδί μου, τα θέλω όλα τέλεια», «θα είμαι μια τέλεια μητέρα». Όλοι ξέρουμε, όμως, πως το τέλειο είναι απλώς ανύπαρκτο.
Η βοήθεια από το σύντροφο.

Είναι σημαντικό να αναγνωρίζετε τα όριά σας και να ζητάτε βοήθεια. Ο σύντροφος σας πρέπει να είναι ο σύμμαχος σας. Με το να γκρινιάζετε ότι δεν είναι αρκετά παρών στο σπίτι ή δεν σας βοηθά όσο θα θέλατε, δεν καταφέρνετε τίποτα. Χρειάζεται να του εκφράσετε τις δυσκολίες σας και να ζητήσετε την υποστήριξή του. Η ανατροφή και η φροντίδα των παιδιών είναι υπόθεση και των δυο σας. Αυτό μην το ξεχνάτε και μην επωμίζεστε ευθύνες που δεν αναλογούν μόνο σε εσάς.
Ο μύθος της οικογενειακής ευτυχίας

Παρασυρμένες από μια φαντασίωση οικογενειακής αρμονίας, πολλές μητέρες θεωρούν καθήκον τους και προσπαθούν να φτιάξουν για τα παιδιά τους έναν παράδεισο αγάπης και ευτυχίας. Κουρασμένες, εξουθενωμένες πολλές φορές, μετά τη δουλειά, μετά από ξάγρυπνες νύχτες, μετά από συζυγικούς καβγάδες, μετά από μια δύσκολη μέρα, απομυζούν τα τελευταία αποθέματα ενέργειας και καλής διάθεσης που τους έχουν απομείνει -συχνά δεν υπάρχουν ούτε αυτά, και τότε παίζουν λίγο θέατρο-, για να βοηθήσουν τα παιδιά στα μαθήματα, να ακούσουν τις ιστορίες τους, να παίξουν μαζί τους, να τους φτιάξουν το αγαπημένο τους κέικ. Όλα αυτά κάποιες φορές γίνονται κάτω από τόση πίεση, που ουσιαστικά οι ίδιες είναι αλλού, απούσες. Κι επειδή αυτό τα παιδιά το αισθάνονται, συχνά το αποτέλεσμα κάθε άλλο παρά αρμονικό είναι. Σίγουρα, καλή μητέρα είναι εκείνη που προσπαθεί να παραμερίσει τη δική της κούραση και κακή διάθεση και να προσφέρει στα παιδιά της το καλύτερο. Είναι, όμως, και εκείνη που αναγνωρίζει και παραδέχεται ότι υπάρχουν στιγμές που το μόνο που θα ήθελε είναι να μη βλέπει και να μην ακούει κανέναν, και ειδικά τα παιδιά της, και καταφέρνει πότε-πότε να τους το δώσει να το καταλάβουν. Άλλωστε, ένα από τα πράγματα που θα έπρεπε τα παιδιά μας να μάθουν από εμάς, πριν το μάθουν από οποιονδήποτε άλλον, είναι ότι οι άνθρωποι έχουν όρια.
ΠΩΣ ΝΑ ΑΝΓΝΩΡΙΣΕΤΕ ΤΟ BURNOUT

◦ Αισθάνεστε θλίψη, χωρίς εμφανή λόγο.
◦ Δεν έχετε την απαιτούμενη ενέργεια και διάθεση να κάνετε το παραμικρό.
◦ Δεν μπορείτε πλέον να ευχαριστηθείτε με πράγματα που παλαιότερα σας ήταν πολύ ευχάριστα.
◦ Δεν έχετε διάθεση να βρεθείτε με φίλους
◦ Έχετε καθημερινά έντονα συναισθήματα άγχους και θυμού.
◦ Είστε πάντα ευερέθιστη, ιδιαίτερα με την οικογένειά σας.
◦ Αδυνατείτε να συγκεντρωθείτε.
◦ Έχετε συνεχώς έντονα συναισθήματα ενοχής.
◦ Νιώθετε αόριστους πόνους και ενοχλήσεις.
◦ Αδιαφορείτε για το τι θα συμβεί στο μέλλον.

ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΧΑΔΙΑΡΑΚΟΥ,ΜΕ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΕΡΙΝΑΣ ΘΕΟΔΩΡΙΔΟΥ (ΨΥΧΟΛΟΓΟΣ – ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΥΤΡΙΑ)

Ημερομηνία δημοσίευσης : 10 Φεβ 2014
Πηγή