Ποιος θα μου εξηγήσει το φαινόμενο Μπάρτσα;

«Παρατηρώντας το παιχνίδι της Μπαρτσελόνα σε αρκετούς δημιουργήθηκε -και εξακολουθεί να υπάρχει- η αίσθηση ότι βλέπουν μια ομάδα που διαφέρει από τις άλλες.

Δεν αναφερόμαστε μόνο στις συγκεκριμένες περιπτώσεις που ξεδιπλώνεται αυτό που ονομάζουμε ολοκληρωτικό ποδόσφαιρο. Δεν έχει να κάνει μόνο με την ολοκλήρωση ενός "απόπλου" (κάτι στιγμιαίο, δηλαδή) έπειτα από τη μακρά μεταφορά του αγγλικού και ολλανδικού στοιχείου στην Καταλονία και τα οποία συμπληρώθηκαν από εξωγενείς παράγοντες (το πρέσινγκ της Μίλαν του Σάκι). Εχουμε να κάνουμε με μια συνάφεια διαφορετική, υλική και παραγωγική.

ΤΟ ΝΑ ΒΛΕΠΕΙΣ την Μπαρτσελόνα να αντιμετωπίζει άλλες ομάδες είναι σαν να βλέπεις έναν αγώνα μεταξύ παικτών τένις που ανήκουν σε διαφορετικές εποχές. Από τη μία πλευρά ένας τενίστας με ρακέτα που έχει κατασκευαστεί με θερμόλυση, με υψηλή μοριακή ευκαμψία που επιτρέπει να συνδυάζονται ελαστικότητα, ισχύ και ακρίβεια στα χτυπήματα. Ενα είδος ρακέτας η αξία της οποίας φαίνεται στη διάρκεια του παιχνιδιού, στα φαλτσαριστά χτυπήματα, στα υψηλής τεχνικής ντροπ, στα δυνατά φόρχαντ και σε απαλά βολέ.

ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΛΗ μεριά να έχουμε έναν παίκτη με ξύλινη ρακέτα ή το πολύ πολύ ρακέτα από γραφίτη ή άνθρακα, άκαμπτη και μονοκόμματη, σχεδιασμένη για ένα τένις που σήμερα φαντάζει παιδικό, επιτυγχάνοντας βέβαια ικανοποιητικά μπάκχαντ, σωστά χτυπήματα, αλλά χωρίς τίποτα το ιδιαίτερο, ακριβή, αλλά χωρίς βάθος.

Ενας ΜακEνρό βέβαια από αυτό το κυβιστικό τένις θα έκανε τα ίδια σημεία και τέρατα, αλλά θα παρέμενε ένας πρωτοπόρος παλαιάς κοπής.

Η ΠΙΟ ΑΞΙΟΠΙΣΤΗ ωστόσο αντιστοιχία, προκειμένου να αποδώσουμε αυτή τη μεταβολή, είναι η σύγκριση μεταξύ του φυσικού μακρόκοσμου και μικρόκοσμου. Ομάδες όπως η Ρεάλ του Μουρίνιο (που παρεμπιπτόντως παραμένει -για να μην ξεχνιόμαστε- ο μοναδικός τεχνικός που είναι σε θέση να στερήσει τίτλους από την Μπαρτσελόνα) ή η Μάντσεστερ του Φέργκιουσον φαντάζουν -σε κάθε ευθεία αντιπαράσταση- με ομάδες που δεσμεύονται από αρχές και δυνάμεις ύλης και που εντάσσονται στο πλαίσιο της κλασικής φυσικής.

ΟΤΑΝ οι συγκεκριμένες ομάδες στήνονται στο γήπεδο με τρόπο άψογο ως προς την τήρηση των θέσεων, τη συνοχή των γραμμών, τον ρυθμό του πρέσινγκ (εκτός του ότι έχουν τη στόφα του πρωταθλητή και διαθέτουν συνολικά αξιόλογη τεχνική κατάρτιση), φαντάζουν μπροστά στην Μπαρτσελόνα με άχαρες κατασκευές που συχνά αποδεικνύονται και ανίσχυρες, σαν να τις βαραίνει ένας όγκος όπως κι εκείνος που αρχαίου πλανήτη Ραναρόκ στο βιβλίο επιστημονικής φαντασίας του Τομ Γκόντγουιν.

Η ΜΠΑΡΤΣΑ αντίθετα όταν είναι στα καλύτερά της μοιάζει με μια ομάδα κβαντική που έχει να κάνει δηλαδή με καταστάσεις και δυνάμεις ρέουσες και ασύλληπτες.

ΟΠΩΣΔΗΠΟΤΕ το παιχνίδι της Μπάρτσα αποτελεί ένα ενιαίο σώμα που αποτελείται από διακριτά μέρη. Η κατοχή, η κυκλοφορία της μπάλας - χάρη σε μια τεχνική κατάρτιση πάνω από τον μέσο όρο- εξελίσσονται πέρα από επιδιώξεις συνέχειας, σαν να συνιστούν καθεαυτές τον αναπόφευκτο ρυθμό του αγώνα. Ο αντίπαλος προσπαθεί να αντισταθεί ή να διακόψει τον ρυθμό, αλλά πολύ δύσκολα το καταφέρνει για μεγάλα διαστήματα.

ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΩΡΑ η κατοχή μπάλας αποτελείται από μια ενότητα που στην ουσία είναι χωρισμένη σε τμήματα (δέσμες ή κβάντα), δηλαδή από μια ειδική διαδρομή στην οποία ο κάθε παίκτης (σύμφωνα με την πρότερη διδαχή του Κρόιφ) δεν πρέπει να διανύσει -με ή χωρίς την μπάλα- απόσταση μεγαλύτερη των δέκα μέτρων. Το πλεονέκτημα είναι μια πολύτιμη εξοικονόμηση στη διαδικασία του μεταβολισμού, καθώς η απουσία μεγάλων σπριντ αποτρέπει την επιβάρυνση των μυών και τη συσσώρευση γαλακτικού οξέος».

Ο ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ τρόπος για να αντιληφθείτε πώς λειτουργεί η μηχανή της Μπαρτσελόνα είναι να ανοίξετε το manual της ομάδας. Το έχει συντάξει ένας Ιταλός που ονομάζεται Σάντρο Μοντέο -δεν είναι τυχαίος, χρόνια αρθρογράφος στην «Κοριέρε ντελα Σέρα» και εδώ και μερικά χρόνια στην «Γκάρντιαν»- με έναν τρόπο επιστημονικό, αλλά απόλυτα κατανοητό για όσους θέλουν να μάθουν τα μυστικά της ισχυρότερης και θεαματικότερης ομάδας του πλανήτη. (Εκδόσεις Τόπος).

Πηγη