Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι ο εντοπισμός των χαρακτηριστικών προσωπικότητας που σχετίζονται με κάποιο είδος «εθιστικής προσωπικότητας», μπορούν να εντοπίσουν έγκαιρα τον εθισμό στο διαδίκτυο.
Τις τελευταίες δύο δεκαετίες, το διαδίκτυο έχει ανθίσει και έχει γίνει αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας των παιδιών, των εφήβων και των ενηλίκων.
Η εξάρτηση από το διαδίκτυο δε σχετίζεται μόνο από το χρόνο που αφιερώνει κανείς στο internet αλλά και από την αδυναμία του να ελέγξει τη χρήση που κάνει σ’ αυτό.
Στην Ψυχολογία, οι πέντε διαστάσεις της προσωπικότητας είναι ο Νευρωτισμός, η Εξωστρέφεια, η Διαθεσιμότητα σε εμπειρίες, η Συνεργατικότητα και Ευσυνειδησία και αποτελούν βασικά χαρακτηριστικά που χρησιμοποιούνται για να περιγράψουν την ανθρώπινη προσωπικότητα. Η θεωρία που βασίζεται σε αυτές τις πέντε διαστάσεις ονομάζεται το μοντέλο των 5 παραγόντων (5 factor model, FFM).
Το μοντέλο των 5 παραγόντων έχει οριστεί και επιβεβαιωθεί από διαφορετικές ερευνητικές ομάδες. Το αρχικό μοντέλο εξελίχθηκε από τους Ernest Tupes και Raymond Christal το 1961, αλλά δεν έγινε αποδεκτό από τους ακαδημαϊκούς κύκλους έως και τη δεκαετία του 1980. Το 1990, o J.M. Digman εξέλιξε το μοντέλο, το οποίο οργάνωσε περαιτέρω ο Lewis Goldberg.
Βάσει έρευνας που διεξήχθη με γνώμονα το μοντέλο των Πέντε Παραγόντων, η υπερβολική χρήση του διαδικτύου στους ενήλικες σχετίζεται με τον νευρωτισμό θετικά και την εξωστρέφεια αρνητικά. Συγκεκριμένα, ο νευρωτισμός αναφέρεται στη συναισθηματική σταθερότητα. Άτομα με υψηλό νευρωτισμό χαρακτηρίζονται ως ευάλωτα, ανασφαλή, ευερέθιστα και αγχώδη, τα οποία προτιμάνε τις επαφές μέσω διαδικτύου διότι αισθάνονται ότι κερδίζουν κοινωνική υποστήριξη.
Από την άλλη μεριά, η εξωστρέφεια συσχετίζεται με θετικά συναισθήματα και την κοινωνικότητα. Οι εξωστρεφείς άνθρωποι τείνουν να είναι περισσότερο ομιλητικοί, φιλικοί, με συμπεριφορά ενθουσιώδη και λιγότερο ντροπαλοί.
Στο πλαίσιο της διερεύνησης αυτών των δύο χαρακτηριστικών προσωπικότητας και της υπερβολικής χρήσης του διαδικτύου πραγματοποιήθηκε έρευνα σε 1211 άτομα ηλικίας άνω των 18 ετών και των δύο φύλων, τα οποία εξετάστηκαν μέσω ηλεκτρονικά συμπληρούμενων από τον ίδιο τον συμμετέχοντα δομημένων ερωτηματολογίων που εμπεριείχαν μεταξύ άλλων το IAT (Internet Addiction Test) της Kimberly Young, το Eysenck Personality Questionnaire (EPQ) και κλίμακες ανεύρεσης ψυχοπαθολογίας.
Μέρος των χορηγηθέντων ερωτηματολογίων αφορούσε κοινωνικο-δημογραφικά χαρακτηριστικά των συμμετεχόντων και συγκεκριμένα φύλο, ηλικία, οικογενειακή κατάσταση, εκπαίδευση (έτη σπουδών), περιοχή διαμονής –αστική, ημιαστική ή αγροτική–, εάν πάσχουν από οργανικά ή ψυχιατρικά προβλήματα υγείας, και εάν λαμβάνουν για κάποια/ες από τις δύο κατηγορίες φαρμακευτική αγωγή.
Σύμφωνα με τα ευρήματα, το 7,7% του δείγματος είχε δυσλειτουργική διαδικτυακή συμπεριφορά που συμπεριλαμβάνει τη μέτριου και σοβαρού βαθμού εξάρτηση από τη χρήση του διαδικτύου, σύμφωνα με το ερωτηματολόγιο ΙΑΤ. Τα ευρήματα υποστηρίζουν ότι άτομα που εμφανίζουν συμπτώματα δυσλειτουργικής διαδικτυακής συμπεριφοράς είναι πιθανότερο να πάσχουν από μια χρόνια ψυχική διαταραχή, να κάνουν χρήση ψυχοτρόπων φαρμάκων και να έχουν υψηλότερες βαθμολογίες στον νευρωτισμό.
Αντίθετα, η εξωστρέφεια φαίνεται να αποτελεί προστατευτικό παράγοντα για τον εθισμό στο διαδίκτυο, καθώς κινητοποιεί τα άτομα για τη σύναψη διαπροσωπικών σχέσεων, μειώνοντας έτσι τον χρόνο που καταναλώνουν στο internet.
Κλείνοντας, ο εντοπισμός χαρακτηριστικών προσωπικότητας που θα μπορούσαν να συνδεθούν με κάποιο είδος «εθιστικής προσωπικότητας» , δηλαδή ο νευρωτισμός και η εσωστρέφεια συγκεκριμένα, θα μπορούσε να βοηθήσει τους ερευνητές να προσδιορίσουν έγκαιρα και έτσι να εμποδίσουν την ανάπτυξη του εθισμού στο διαδίκτυο, αλλά ενδεχομένως να συμβάλει θετικά και στη θεραπευτική αντιμετώπιση της διαταραχής εθισμού.
0 σχόλια: