Τα τελευταία χρόνια, οι ψηφιακές τεχνολογίες έχουν αλλάξει -ακόμη και στην Ελλάδα- πολλές από τις συνήθειες της καθημερινότητάς μας. Ένας τομέας, όμως, όπου ακόμη δεν έχουν καταφέρει να διαδραματίσουν καταλυτικό ρόλο είναι αυτός των πληρωμών, καθώς τα μετρητά συνεχίζουν να αποτελούν τον βασικό τρόπο διεκπεραίωσης των συναλλαγών, ιδίως στη χώρα μας. Βέβαια, πλέον, όλο και περισσότεροι Έλληνες χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο για να πληρώσουν λογαριασμούς ή να εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις τους προς το Δημόσιο αλλά σε γενικές γραμμές υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος μέχρι την πλήρη κατάργηση των μετρητών.
Πλαστικό χρήμα
Ποιοι είναι, όμως, οι τρόποι με τους οποίους μπορεί κάποιος καταναλωτής να υποκαταστήσει τη χρήση μετρητών; Ο πιο γνωστός είναι αυτός της χρήσης του πλαστικού χρήματος, ήτοι χρεωστικών ή πιστωτικών καρτών. Αντίθετα με ό,τι συμβαίνει σε πολλές χώρες του εξωτερικού, όμως, στην Ελλάδα, η χρήση των καρτών κινείται σε σχετικά χαμηλά επίπεδα, καθώς εκτιμάται ότι οι συναλλαγές με κάρτες δεν ξεπερνούν σε ετήσια βάση τα 8-9 δισ. ευρώ σε αξία. Επιπλέον, οι Έλληνες καταναλωτές αποφεύγουν να χρησιμοποιούν κάρτες για μικρής αξίας συναλλαγές, κάτι το οποίο οφείλεται ενδεχομένως και στο γεγονός ότι στα σημεία πώλησης όπου κυρίως γίνονται τέτοιου είδους συναλλαγές δεν υπάρχουν τερματικά μηχανήματα.
Ανέπαφες συναλλαγές
Ένας λόγος που πολλοί αποφεύγουν τη χρήση των καρτών είναι ότι η διαδικασία που απαιτείται είναι σχετικά χρονοβόρα. Το πρόβλημα αυτό μπορούν να επιλύσουν οι κάρτες ανέπαφων συναλλαγών (contactless), όπου ο καταναλωτής περνά την κάρτα του μπροστά από το τερματικό (POS) και αν η αξία της συναλλαγής είναι κάτω από τα 25 ή 20 ευρώ, τότε δεν απαιτείται καν η εισαγωγή του ΡΙΝ.
Η διαδικασία είναι εξαιρετικά γρήγορη, οι κάρτες ανέπαφων συναλλαγών αρχίζουν να πληθαίνουν, το πρόβλημα είναι ότι τα εγκατεστημένα τερματικά που υποστηρίζουν αυτού του είδους τις συναλλαγές είναι σχετικά λίγα (λίγο πάνω από 5.000) και το κυριότερο οι χειριστές των τερματικών δεν δείχνουν να έχουν την κατάλληλη εκπαίδευση.
Ο ρόλος των smartphones
Πριν προλάβουμε να καταργήσουμε τα μετρητά μπορεί να έχουμε καταργήσει τις πλαστικές κάρτες, καθώς στη λίστα με τους τρόπους διεκπεραίωσης των συναλλαγών περιλαμβάνεται πλέον και το smartphone.
Η τεχνολογία που χρησιμοποιείται προκειμένου να μπορεί ένας καταναλωτής να κάνει μία αγορά από φυσικό σημείο πώλησης χρησιμοποιώντας το smartphone του είναι αντίστοιχη με εκείνη που χρησιμοποιείται με τις κάρτες ανέπαφων συναλλαγών.
Μάλιστα, τα τερματικά που υποστηρίζουν ανέπαφες συναλλαγές είναι αυτά στα οποία μπορεί κάποιος να χρησιμοποιήσει και το smartphone του, εφόσον, βέβαια, έχει εγκαταστήσει την απαραίτητη εφαρμογή και έχει συνδέσει με τη συσκευή του μία κάρτα.
Το αποκαλούμενο και «κινητό πορτοφόλι» είναι κάτι που συζητείται εδώ και αρκετά χρόνια, αλλά προς το παρόν δεν έχει καταφέρει να εδραιωθεί, κυρίως γιατί οι εμπλεκόμενοι «παίκτες» είναι πάρα πολλοί (τράπεζες, εταιρείες διαχείρισης καρτών, τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι, διαδικτυακοί «κολοσσοί» κ.ά.) και ουσιαστικά δεν έχει δημιουργηθεί ένα κοινό πρότυπο που να χρησιμοποιηθεί από όλους και να γίνει ευρέως αποδεκτό από τους καταναλωτές.
Η είσοδος της Apple μπορεί να δημιουργήσει νέα δεδομένα, αλλά και πάλι θα πρέπει να υπάρξει συνεννόηση μεταξύ όλων των ενδιαφερομένων, προκειμένου το smartphone να εξελιχθεί και σε ένα κινητό πορτοφόλι και να αρχίσουμε να εγκαταλείπουμε τα μετρητά.
Την ίδια στιγμή, υπάρχουν και άλλες λύσεις, όπως το PayPal, μία διαδικτυακή πλατφόρμα πολύ δημοφιλής για τις αγορές στο Internet, η οποία έχει αρχίσει να επεκτείνεται και στον χώρο των πληρωμών σε φυσικά σημεία πώλησης. Όπως είναι προφανές, επιλογές υπάρχουν πολλές αλλά ενδεχομένως το γεγονός ότι είναι τόσες πολλές να αποτελεί μεγαλύτερο εμπόδιο στην προσπάθεια που είναι σε εξέλιξη για να αντικαταστήσουν τα ψηφιακά μέσα πληρωμών τα μετρητά.
Λόγοι υποκατάστασης
Από την άλλη πλευρά, τίθεται και το ερώτημα κατά πόσο θα ήταν χρήσιμοι να καταργούσαμε τα μετρητά. Υπάρχουν αρκετοί λόγοι και διαφοροποιούνται ανάλογα με την κατηγορία των καταναλωτών ή αυτών που δέχονται τις συναλλαγές.
Για παράδειγμα, για τους οδηγούς ταξί η δυνατότητα πληρωμής μέσω πιστωτικών καρτών προσφέρει μεγαλύτερη ασφάλεια, καθώς δεν έχουν πάνω τους μετρητά. Για τους καταστηματάρχες, μειώνεται το κόστος μεταφοράς χρημάτων, ενώ αντίστοιχα οφέλη υπάρχουν και για τις τράπεζες.
Και ενδεχομένως ένας από τους σημαντικότερους λόγους της προώθησης της χρήσης των ηλεκτρονικών πληρωμών είναι ότι μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στην πάταξη της φοροδιαφυγής.
0 σχόλια: