Η ζέστη δεν είναι μόνο εχθρός. Είναι και φίλος. Ανακαλύπτουμε τις ευεργετικές της επιδράσεις, την κάνουμε σύμμαχό μας και μαθαίνουμε πως να επιβιώνουμε σε συνθήκες καύσωνα.
Η θερμοκρασία ανεβαίνει και η πόλη μοιάζει με τοπίο στην έρημο, θυμίζοντας σκηνή από το «Prince of Persia». Όσοι βρίσκεστε σε κάποια παραλία ή σε κάποιο νησί, είστε τυχεροί. Όσοι πάλι «λιώνετε» στις πόλεις περιμένοντας τις 2-3 εβδομάδες διακοπών ή έχετε ήδη «φάει» την άδειά σας, κάντε λίγη ακόμα υπομονή. Διατηρήστε το ηθικό σας ανεβασμένο και εμείς θα σας βοηθήσουμε να κρατήσετε τη θερμοκρασία σας χαμηλή και την ψυχραιμία σας. Με τον τρόπο αυτό, θα μπορέσετε να αξιοποιήσετε τα θετικά οφέλη της ζέστης και να αποφύγετε τις αρνητικές της επιπτώσεις.
Το σώµα στο «κόκκινο»
Η ζέστη, όπως τα περισσότερα πράγματα, έχει δύο όψεις. Σε κάποιες περιπτώσεις σάς κάνει καλό και σε κάποιες άλλες μπορεί να σας βλάψει.
Τα καλά νέα
«Κόβει» την όρεξη Σίγουρα αυτή η «επιπλοκή» της ζέστης είναι... αγαπημένη, αφού σας κάνει να επιθυμείτε τρόφιμα ελαφριά και δροσερά (π.χ. φρούτα και λαχανικά) αντί για βαριά και λιπαρά φαγητά, που βαραίνουν και τη σιλουέτα σας. Η μειωμένη πρόσληψη τροφής είναι ένας από τους τρόπους που έχει ο ανθρώπινος οργανισμός για να αντιμετωπίσει τις υψηλές θερμοκρασίες του περιβάλλοντος. Γιατί συμβαίνει αυτό; Επειδή οι καύσεις που γίνονται στο εσωτερικό του παράγουν επιπλέον θερμότητα (απαραίτητες όταν έχετε καταναλώσει μεγάλες ποσότητες φαγητού), γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα να είναι πιο δύσκολη η προσαρμογή στις υψηλές θερμοκρασίες. Αυτός είναι και ο λόγος που δεν μπορείτε να καταναλώσετε πολύ φαγητό, ιδίως το μεσημέρι.
Ομορφαίνει το δέρμα Αν θέλετε να είναι λαμπερό το πρόσωπό σας, η άνοδος της θερμοκρασίας θα σας χαροποιήσει. Η θερμότητα αυξάνει την κυκλοφορία του αίματος, οξυγονώνονται καλύτερα οι ιστοί και έτσι η επιδερμίδα σας βελτιώνεται σε όψη και παράλληλα αναζωογονείται.
Ρίχνει την πίεση Tο καλοκαίρι, λόγω της μεγάλης αγγειοδιαστολής και της εφίδρωσης που προκαλούνται από τη ζέστη, η αρτηριακή πίεση είναι δυνατόν να πέσει σε χαμηλότερα επίπεδα από αυτά που έχουμε τους χειμερινούς μήνες.
Αγαπά τον εγκέφαλο Το κρύο προκαλεί συσπάσεις στα αγγεία, ενώ αντίθετα η ζέστη διευκολύνει την κυκλοφορία του αίματος, μεταξύ άλλων και στον εγκέφαλο. Γι’ αυτό, κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού ευνοείται η εγκεφαλική λειτουργία.
Ανακουφίζει το μυοσκελετικό Σε περίπτωση που πάσχετε από χρόνια πάθηση ή πόνους των οστών ή των αρθρώσεων, όπως ρευματικά και αρθριτικά, στη διάρκεια του καλοκαιριού νιώθετε συνήθως καλύτερα. Η άνοδος της θερμοκρασίας και τα μπάνια περιορίζουν τους πόνους και βελτιώνουν την κινητικότητα μυών και αρθρώσεων.
Τα κακά νέα
Φτάνει... στα άκρα Όταν οι θερμοκρασίες ανεβαίνουν, πολλοί άνθρωποι υποφέρουν από ενοχλήσεις στα κάτω άκρα. Στην περίπτωση αυτή, υπεύθυνη είναι η ζέστη, καθώς η αγγειοδιαστολή που προκαλείται δυσκολεύει την επιστροφή του αίματος στην καρδιά. Έτσι, τα υγρά του σώματος συσσωρεύονται στους ιστούς, προκαλώντας πρήξιμο. Θα μπορούσε να σας βοηθήσει ένα κρύο ποδόλουτρο, αλλά και το να βάλετε μαξιλάρια κάτω από τα πόδια σας πριν κοιμηθείτε.
Μειώνει το μεταβολισμό Περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως είναι η αύξηση της θερμοκρασίας το καλοκαίρι, μπορεί να επηρεάσουν και να μειώσουν την κατανάλωση ενέργειας του οργανισμού, ελαττώνοντας το μεταβολισμό σε συνθήκες ηρεμίας στα άτομα που εκτίθενται στη ζέστη.
Βάζει φρένο στον... πελαργό Οι υψηλές θερμοκρασίες επηρεάζουν αρνητικά των αριθμό των σπερματοζωαρίων, μειώνοντάς τον.
Προκαλεί έως και πνευμονίες Αν και τα περισσότερα περιστατικά πνευμονίας καταγράφονται το χειμώνα, τα καλοκαιρινά κρούσματα ιώσεων, αν και πιο σπάνια, είναι συνήθως πιο σοβαρά, και επιβαρύνονται επειδή αλλάζουμε συνεχώς θερμοκρασία πηγαίνοντας από χώρους με δυνατό κλιματισμό σε χώρους με πολλή ζέστη.
Δημιουργεί πέτρες Το καλοκαίρι τα κρούσματα εμφάνισης πέτρας στα νεφρά διπλασιάζονται, αφού, παρόλο που ιδρώνετε περισσότερο, πολλές φορές δεν αυξάνετε την κατανάλωση νερού.
Επιδεινώνει δερματικές ασθένειες Τη στιγμή που οι δερματοπάθειες, όπως το έκζεμα και η ψωρίαση, βελτιώνονται το καλοκαίρι, η ροδόχρους ακμή και ο επιχείλιος έρπης επιδεινώνονται. Οι ειδικοί εκτιμούν πως το γεγονός αυτό οφείλεται στην αποδυνάμωση του ανοσοποιητικού συστήματος λόγω ήλιου και ζέστης.
Προκαλεί αφυδάτωση Η απώλεια υπερβολικής ποσότητας υγρών από το σώμα, που δεν αναπληρώνονται έγκαιρα -μία από τις πλέον οδυνηρές συνέπειες της υψηλής θερμοκρασίας-, μπορεί να οδηγήσει, για παράδειγμα, σε λήθαργο, ταχυκαρδία και προβλήματα αναπνοής.
Ευθύνεται για ευαισθησία στα ιγμόρεια Σε περιπτώσεις χρόνιας παραρρινοκολπίτιδας, ιδίως ιγμορίτιδας, μπορεί η έκθεση στον ήλιο και στη ζέστη να οδηγήσει σε έξαρση των συμπτωμάτων. Αν μπει μολυσμένο νερό στα ιγμόρεια και μείνει στάσιμο, μπορεί να προκαλέσει επιμόλυνση από παθογόνα μικρόβια και φλεγμονή.
Κόβει την ανάσα Όσοι πάσχετε από αναπνευστικά προβλήματα, όπως είναι το άσθμα και η βρογχίτιδα, με την άνοδο της θερμοκρασίας παρουσιάζετε συνήθως επιδείνωση της δύσπνοιάς σας.
Τι συµβαίνει τελικά µε την καρδιά;
Στην περίπτωση της καρδιάς, τα πράγματα είναι λίγο μπερδεμένα. Οι πολύ χαμηλές και οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες (από 30 βαθμούς και πάνω) επηρεάζουν αρνητικά όσους πάσχουν από καρδιαγγειακά προβλήματα. Είναι, λοιπόν, απαραίτητο οι άνθρωποι που έχουν πρόβλημα με την καρδιά τους να συμβουλευτούν κάποιον ειδικό προκειμένου να ρυθμίσει τη φαρμακευτική αγωγή τους, διαφορετικά ο οργανισμός τους απορρυθμίζεται, με αποτέλεσμα να κουράζονται περισσότερο και να αυξάνονται οι πιθανότητες για προβλήματα, όπως είναι οι αρρυθμίες, οι διαταραχές λόγω αφυδάτωσης και η πτώση της αρτηριακή πίεσης.
Λίγο πάνω, λίγο κάτω
Η ζέστη μπορεί να επηρεάσει τη δράση ορισμένων φαρμάκων. Όσοι, λοιπόν, ακολουθούν φαρμακευτική αγωγή, ας συμβουλευτούν το γιατρό τους, γιατί μπορεί να χρειαστεί να την τροποποιήσουν.
Αντιυπερτασικά Αν η πίεσή τους πέφτει σε χαμηλά επίπεδα, είναι πιθανό να χρειαστεί είτε να τα μειώσουν είτε ακόμα -σε σπάνιες περιπτώσεις- και να τα διακόψουν προσωρινά.
Διουρητικά Αν δεν ρυθμιστεί η δόση, αυτοί που τα παίρνουν κινδυνεύουν από υπόταση και, σε συνδυασμό με την αυξημένη εφίδρωση λόγω αφυδάτωσης, από θερμοπληξία.
Αντικαταθλιπτικά, αγχολυτικά Μπορεί να προκαλέσουν πτώση της πίεσης. Προσεκτικοί πρέπει να είναι και όσοι παίρνουν αντιψυχωτικά, γιατί είναι ευάλωτοι στο «κακόηθες νευροληπτικό σύνδρομο», που έχει συμπτώματα όπως υψηλό πυρετό, υπόταση ή υπέρταση, ωχρότητα και ταχυκαρδία.
Έλεγχος του σακχάρου Τα αναψυκτικά, τα παγωτά και τα φρούτα αυξάνουν το σάκχαρο και, σε συνδυασμό με την εφίδρωση, μπορεί να δημιουργήσουν προβλήματα στους διαβητικούς, οι οποίοι χρειάζεται να είναι πολύ προσεκτικοί.
Για τη δύσπνοια Στην περίπτωση αυτή, γίνεται αύξηση της δόσης των φαρμάκων.
Καύσωνας SOS!
Καθώς το σώμα σας προσπαθεί να αποβάλει την υπερβολική θερμότητα και να δροσιστεί, το αίμα κατευθύνεται προς την επιφάνεια του δέρματος, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα να φτάνει τελικά λιγότερο στα άλλα όργανα.
Η θερμική εξάντληση οφείλεται στη μεγάλη απώλεια νερού και νατρίου μέσω της εφίδρωσης, ιδίως κατά τη διάρκεια σκληρής σωματικής εργασίας ή άσκησης. Η απώλεια υγρών μπορεί να διαταράξει την κυκλοφορία του αίματος και να επηρεάσει ακόμα και την εγκεφαλική λειτουργία. Τα συμπτώματά της είναι η έντονη εφίδρωση, η ωχρότητα, η αδυναμία, η ναυτία, το ψυχρό και υγρό δέρμα, ο γρήγορος και αδύναμος σφυγμός, η γρήγορη και βαθιά αναπνοή.
Όπως στη θερμική εξάντληση, η θερμική κράμπα μπορεί να εμφανιστεί όταν το σώμα χάνει υπερβολικές ποσότητες υγρών, νατρίου και άλλων θρεπτικών συστατικών (π.χ. κάλιο, μαγνήσιο) κατά τη διάρκεια έντονης σωματικής άσκησης.
Η θερμοπληξία είναι η πιο σοβαρή κατάσταση που σχετίζεται με τη ζέστη. Προκαλείται όταν η θερμότητα που δέχεται το σώμα ξεπερνά την ικανότητα ομοιόστασής του (διατήρηση της θερμοκρασίας του σώματος στους 37 βαθμούς), αυξάνοντας τη θερμοκρασία του. Ωστόσο, η επικινδυνότητά της οφείλεται κυρίως στο ότι την υψηλή θερμοκρασία σώματος ακολουθεί σχεδόν πάντα μείωση της διανοητικής ικανότητας, με αποτέλεσμα να μην αντιδράτε σωστά στην αύξηση αυτή. Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα είναι η υπερβολική θερμοκρασία σώματος, η διακοπή της εφίδρωσης, το κόκκινο δέρμα, ο γρήγορος και δυνατός σφυγμός, η ναυτία, η απώλεια συνείδησης. Τα συμπτώματα αυτά είναι ενδεικτικά θερμοπληξίας και πρέπει να μειωθεί άμεσα η θερμοκρασία του σώματος (π.χ. με κρύα ντους, δροσερά ρούχα και λήψη υγρών).
Οδηγός, για να µη λιώσετε!
Αύγουστος και έχετε ξεμείνει σε μια πόλη που θυμίζει έρημο από όλες τις απόψεις. Άδειοι δρόμοι, μαγαζιά κλειστά και η άσφαλτος να παραμορφώνεται από τη ζέστη. Για να «τη βγάλετε καθαρή», σας δίνουμε ένα σύντομο οδηγό με μυστικά δροσιάς.
Τα στοιχειώδη µέτρα
Αποφύγετε τις μετακινήσεις, τη γυμναστική και τη σωματική εργασία τις ώρες που ο ήλιος είναι κάθετος, ιδιαίτερα τις πολύ ζεστές ημέρες (κυρίως όσοι ανήκετε σε ευπαθείς ομάδες). Φροντίστε, επίσης, να πίνετε νερό -ακόμα κι αν δεν διψάτε- και να κάνετε πολλά δροσερά ντους.
Η διατροφή του... καύσωνα
Προσθέστε λίγο περισσότερο αλάτι στο φαγητό σας, για να διατηρήσετε σε ισορροπία τα υγρά του σώματος μετά από έντονη εφίδρωση (αυτή η οδηγία δεν ισχύει στην περίπτωση που έχετε υψηλή πίεση). Καταναλώστε φρούτα και λαχανικά. Πέρα από δροσιά, προσφέρουν ηλεκτρολύτες και ιχνοστοιχεία, τα οποία χάνει ο οργανισμός με τον ιδρώτα, ενώ, χάρη στις φυτικές τους ίνες, διευκολύνουν την πέψη και δεν επιβαρύνεται επιπλέον ο οργανισμός. Αποφύγετε τα βαριά ή τα πικάντικα φαγητά και τις πλούσιες σε λιπαρά τροφές. Η πέψη τους επιβαρύνει το πεπτικό σύστημα. Τέλος, έχετε πάντα μαζί σας ένα μπουκαλάκι δροσερό νερό, που καταναλώνεται ευκολότερα σε μεγάλες ποσότητες από ό,τι το παγωμένο, και περιορίστε την κατανάλωση καφέ και αλκοολούχων ποτών, επειδή είναι διουρητικά.
Ρούχα χαλαρά και οικολογικά
Φορέστε ρούχα άνετα από φυσικά υλικά (π.χ. βαμβάκι, μετάξι), που επιτρέπουν στο σώμα σας να αναπνέει, δεν σας πιέζουν και δεν προκαλούν δυσφορία. Αποφύγετε τα συνθετικά υφάσματα, γιατί προκαλούν μεγαλύτερη εφίδρωση και δεν απορροφούν τον ιδρώτα και κλειδώστε για λίγους μήνες στην ντουλάπα σας τα αγαπημένα σας μαύρα και σκουρόχρωμα ρούχα, γιατί απορροφούν την ακτινοβολία και ανεβάζουν έτσι τη θερμοκρασία του σώματος.
Ευαίσθητες οµάδες
Ποιοι μπορεί να «καούν» από τις υψηλές θερμοκρασίες:
- Παιδιά
- Ηλικιωμένοι
- Παχύσαρκοι
- Υπερτασικοί
- Διαβητικοί
- Χρόνια αλκοολικοί
- Πάσχοντες από καρδιαγγειακά προβλήματα
- Ασθενείς με νεφρική ή ηπατική ανεπάρκεια
- Όσοι λαμβάνουν φάρμακα, όπως αντιισταμινικά και αντικαταθλιπτικά
- Όσοι εργάζονται σε εξωτερικούς χώρους
0 σχόλια: