«Επέλαση» των κουνουπιών αναμένεται εφέτος στη χώρα μας, καθώς ο ήπιος χειμώνας και οι πολλές βροχές δημιούργησαν τις κατάλληλες συνθήκες για την αναπαραγωγή τους.
Δύο ημέρες πριν από την Παγκόσμια Ημέρα Υγείας (7 Απριλίου), η οποία εφέτος είναι αφιερωμένη στα νοσήματα που μεταδίδονται από τους «διαβιβαστές» (έτσι αποκαλούνται τα έντομα που μεταδίδουν ασθένειες), οι ειδικοί επισημαίνουν ότι βρίσκονται σε επιφυλακή.
«Εφέτος έχουμε τις ιδανικές συνθήκες για ανάπτυξη των κουνουπιών», λέει στα «ΝΕΑ» ο καθηγητής Χρήστος Χατζηχριστοδούλου,επιστημονικός υπεύθυνος Επιδημιολογικής Επιτήρησης στο Κέντρο Ελέγχου & Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) και συντονιστής του προγράμματος για τον δυτικό Νείλο και την ελονοσία MalWest.
«Ο ήπιος χειμώνας επέτρεψε τη διαχείμαση των κουνουπιών, δηλαδή την επιβίωση πολλών από αυτά, ενώ οι πολλές βροχές αύξησαν τα ενδιαιτήματά τους, δηλαδή τους τόπους αναπαραγωγής τους. Ο συνδυασμός αυτός σημαίνει ότι πιθανώς θα έχουμε πάρα πολλά κουνούπια εφέτος και ορατός είναι ο κίνδυνος να δούμε νέα κρούσματα νοσημάτων όπως η ελονοσία και η λοίμωξη από τον ιό του Δυτικού Νείλου.
»Είμαστε λοιπόν σε αυξημένη επιτήρηση, για να ληφθούν εγκαίρως τα απαιτούμενα προληπτικά μέτρα, όπως οι ψεκασμοί. Ωστόσο και οι πολίτες πρέπει από την πλευρά τους να λάβουν τα μέτρα ατομικής προστασίας».
Οι ανησυχίες των ειδικών δεν είναι αβάσιμες, καθώς τα νοσήματα που μεταδίδονται από τα κουνούπια δείχνουν να εξαπλώνονται στη χώρα μας.
«Την τελευταία τετραετία υπήρξαν στην Ελλάδα εξάρσεις κρουσμάτων λοίμωξης από τον ιό του Δυτικού Νείλου, ενώ σε μείζον πρόβλημα δημοσίας υγείας έχει αναδειχθεί η ελονοσία, με την επανεμφάνιση εγχώριων κρουσμάτων κάθε έτος από το 2009 και μετά», εξηγεί η κυρία Δανάη Περβανίδου, από το Γραφείο Νοσημάτων που Μεταδίδονται με Διαβιβαστές του ΚΕΕΛΠΝΟ.
Επιπλέον, «κάθε χρόνο έχουμε και κρούσματα λεϊσμανίασης, η οποία μεταδίδεται από τις σκνίπες. Επειδή, εξάλλου, σε διάφορες περιοχές της χώρας υπάρχει και ο κατάλληλος διαβιβαστής-κουνούπι που μεταδίδει τον δάγκειο πυρετό (σ.σ. είναι το κουνούπι-τίγρης), δυνητικά υπάρχει και η πιθανότητα μετάδοσης αυτού του νοσήματος, εάν μολυνθεί ο διαβιβαστής από εισαγόμενο κρούσμα της νόσου».
Ο ιός του δυτικού Νείλου
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η επανεμφάνιση και η διασπορά του ιού του Δυτικού Νείλου επί τέσσερις συνεχόμενες χρονιές υποδηλώνει την εγκατάσταση του ιού στην Ελλάδα και έτσι αναμένεται η κυκλοφορία του να συνεχιστεί.
Την περίοδο 2010-2013 δηλώθηκαν στο ΚΕΕΛΠΝΟ συνολικά 609 κρούσματα λοίμωξης από τον ιό του Δυτικού Νείλου, με τους 432 από τους ασθενείς να εκδηλώνουν συμπτώματα προσβολής και στο κεντρικό νευρικό σύστημα (εγκέφαλος και νωτιαίος μυελός) και τους 70 να χάνουν τελικά τη ζωή τους.
Τον ιό μεταδίδει κυρίως το κοινό κουνούπι, το οποίο με τη σειρά του έχει μολυνθεί από άρρωστα πτηνά. Το σχεδόν 80% των ανθρώπων που μολύνονται από τον ιό δεν εκδηλώνουν συμπτώματα, ενώ δύο στους δέκα έχουν ήπια νόσο και λιγότεροι από 1% (συνήθως μεγάλης ηλικίας άτομα) σοβαρή νόσο, που προκαλεί εγκεφαλίτιδα ή μηνιγγίτιδα.
Τα συμπτώματα της σοβαρής νόσου συμπεριλαμβάνουν πονοκέφαλο, υψηλό πυρετό, δυσκαμψία του αυχένα, απάθεια, αποπροσανατολισμό, κώμα, τρόμο (τρέμουλο), σπασμούς, μυϊκή αδυναμία και παράλυση.
Αντίστοιχα, η ήπια νόσος προκαλεί πυρετό, πονοκέφαλο, αδυναμία, πόνους στους μυς και τις αρθρώσεις, εμέτους και μερικές φορές δερματικά εξανθήματα (στον κορμό) και διόγκωση των λεμφαδένων.
Η ελονοσία
Η χώρα μας εθεωρείτο «ελεύθερη από ελονοσία» από το 1975 έως το 2008, καθώς καταγράφονταν κρούσματα μόνο σε ταξιδιώτες από χώρες όπου ενδημεί η νόσος (είναι περισσότερες από 100) και δεν υπήρχαν περιστατικά με ενδείξεις «εγχώριας μετάδοσης», δηλαδή κρούσματα μόλυνσης από το υπαίτιο παράσιτο (λέγεται πλασμώδιο της ελονοσίας) εντός Ελλάδας.
Από το 2009 έως σήμερα όμως καταγράφονται κάθε χρόνο περιστατικά εγχώριας μετάδοσης, με την πλειονότητα να εντοπίζονται στον Δήμο Ευρώτα Λακωνίας. Συνολικά, την περίοδο 2009-2013 καταγράφηκαν 76 κρούσματα με εγχώρια μετάδοση, τα οποία αφορούσαν κατοίκους πολλών περιοχών, μεταξύ των οποίων η Λακωνία, η Εύβοια, η Λάρισα, η Αττική, η Βοιωτία κ.ά.
Η ελονοσία είναι μία σοβαρή ασθένεια που έχει ως κύρια συμπτώματα υψηλό πυρετό με ρίγη, εφίδρωση και κεφαλαλγία, μυαλγία και γενική αδιαθεσία. Ο πυρετός εμφανίζεται κάθε δεύτερη (τριταίος) ή κάθε τρίτη μέρα (τεταρταίος). Μπορεί επίσης να προκαλέσει ναυτία, διάρροια και έμετο.
Αν δεν γίνει η κατάλληλη θεραπεία και στις σοβαρές μορφές της νόσου μπορεί να παρουσιαστούν νευρολογικά συμπτώματα και νεφρική ή αναπνευστική ανεπάρκεια. Ο ασθενής μπορεί επίσης να υποτροπιάσει σε διάστημα μηνών από το πρώτο επεισόδιο έως και 4-5 ετών (σε σπάνιες περιπτώσεις, ακόμα και 8 χρόνια μετά).
Η λεϊσμανίαση
Η λεϊσμανίαση επίσης οφείλεται σε παράσιτο, το οποίο όμως μεταδίδουν οι σκνίπες που μολύνονται όταν τσιμπήσουν μολυσμένο ζώο (κυρίως σκύλο και τρωκτικά) ή άνθρωπο, ανάλογα με το είδος της λεϊσμανίασης. Οι πιο κοινές μορφές είναι η σπλαγχνική λεϊσμανίαση (κάλα-αζάρ), η δερματική λεϊσμανίαση και η βλεννογονοδερματική.
Η πιο σοβαρή είναι η σπλαγχνική που προσβάλει πολλά εσωτερικά όργανα (συνήθως τον σπλήνα, το ήπαρ και τον μυελό των οστών) και μπορεί να είναι θανατηφόρος εάν δεν θεραπευθεί. Υπάρχουν και ασυμπτωματικές μορφές. Η νόσος χαρακτηρίζεται από πυρετό, απώλεια βάρους, διόγκωση ήπατος, σπληνός και λεμφαδένων, αναιμία ή/και πτώση του αριθμού των αιμοπεταλίων και των λευκών αιμοσφαιρίων.
Η δερματική λεϊσμανίαση είναι η πιο συχνή και λιγότερο σοβαρή μορφή της νόσου. Προκαλεί κυρίως δερματικά έλκη (πληγές).
Η κύρια μορφή λεϊσμανίασης στη χώρα μας είναι η σπλαγχνική μορφή (30-70 κρούσματα τον χρόνο) που απαντάται σχεδόν σε όλα τα γεωγραφικά διαμερίσματα, ενώ η δερματική μορφή εμφανίζεται σποραδικά (λιγότερα από 10 κρούσματα τον χρόνο).
Πως να προστατευθείτε
Για την αποτελεσματική προστασία από τα νοσήματα που μεταδίδονται με τα κουνούπια και τις σκνίπες, πρέπει να λαμβάνουμε ατομικά μέτρακαι μέτρα περιορισμού των χώρων όπου εναποθέτουν τα αυγά τους στο σπίτι, τη βεράντα, τον κήπο και την αυλή.
Αυτό τονίζει το Κέντρο Ελέγχου και Προλήψεως Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ) στις αναλυτικές συμβουλές προστασίας από τα κουνούπια που έχει εκδώσει. Να λοιπόν τι πρέπει να κάνετε:
Ατομικά μέτρα
* Να φοράτε ρούχα που καλύπτουν όσο το δυνατόν περισσότερο το σώμα (μπλούζες με μακριά μανίκια, μακριά παντελόνια) και είναι ανοικτόχρωμα και φαρδιά (είναι πιο αποτελεσματικά εναντίον των κουνουπιών).
* Να αλείφετε με εντομοαπωθητικό το ακάλυπτο δέρμα σας και να βάζετε και επάνω στο δέρμα. Το εντομοαπωθητικό πρέπει να περιέχει τις δραστικές ουσίες DEET(Ν,Ν-διεθυλοτολουαμίδη), πικαριδίνη (picaridin) ή ικαριδίνη (icaridin), αιθέρια έλαια ευκαλύπτου ή IR3535. Για τα εντομοαπωθητικά που περιέχουν DEET προτιμώνται τα σκευάσματα με συγκέντρωση 20-50% για τους ενήλικες και 10-30% για τα παιδιά.
* Να θυμάστε ότι τα περισσότερα κουνούπια τσιμπούν από το σούρουπο έως το χάραμα, συνεπώς θα πρέπει να εφαρμόζετε τα μέτρα ατομικής προστασίας από τη στιγμή που θα αρχίσει να «πέφτει» ο ήλιος.
* Να χρησιμοποιείτε εντομοαπωθητικά, ακόμα και αν ξέρετε ότι στην περιοχή σας διενεργείται πρόγραμμα καταπολέμησης κουνουπιών (π.χ. ψεκασμοί), γιατί τα προγράμματα δεν μπορούν να εκμηδενίσουν τον κίνδυνο
* Να κάνετε συχνά ντους, για να απομακρύνετε από πάνω σας τον ιδρώτα (είναι «μαγνήτης» για τα κουνούπια)
Τι να προσέχετε με τα εντομοαπωθητικά
* Πριν από την εφαρμογή, διαβάστε προσεκτικά τις οδηγίες χρήσεως και ακολουθήστε τις.
* Να απλώνετε όσο εντομοαπωθητικό χρειάζεται για να καλυφθεί το ακάλυπτο δέρμα ή και τα ρούχα.
* Μην χρησιμοποιείτε εντομοαπωθητικά επάνω σε ερεθισμένο δέρμα, αμυχές (γρατσουνιές, κοψίματα) και τραύματα (ούτε καν σε σπυράκια).
* Προσέξτε να μην έρθει σε επαφή το εντομοαπωθητικό με τα μάτια ή το στόμα σας.
* Μην αφήνετε τα παιδιά να χρησιμοποιούν μόνα τους εντομοαπωθητικό. Να αλείφετε τα χέρια σας με το εντομοαπωθητικό και μετά να τους το απλώνετε, όπου χρειάζεται, αλλά όχι στα χέρια τους (μπορεί να τα βάλουν στο στόμα τους).
* Δεν χρειάζεται να βάζετε αντηλιακό κάτω από τα ρούχα
* Τα εντομοαπωθητικά συνιστώνται για υπαίθριους χώρους. Όταν επιστρέφετε στο σπίτι σας, να τα ξεπλένετε με σαπούνι και νερό.
* Τα εντομοαπωθητικά πρέπει να χρησιμοποιούνται μετά το αντηλιακό.
* Οι έγκυοι, οι γυναίκες που θηλάζουν τα μωρά τους και οι μητέρες με μικρά παιδιά στο σπίτι πρέπει να συμβουλεύονται τον γιατρό τους για τη χρήση των εντομοαπωθητικών.
* Τα εντομοαπωθητικά με DEET αντενδείκνυνται σε βρέφη ηλικίας κάτω των 2 μηνών, ενώ συνιστάται η χρήση τους με προσοχή σε παιδιά ηλικίας έως 12 ετών.
* Τα εντομοαπωθητικά με αιθέρια έλαια ευκαλύπτου αντενδείκνυνται σε παιδιά ηλικίας κάτω των 3 ετών.
* Αν μετά την εφαρμογή του εντομοαπωθητικού παρατηρηθεί ερεθισμός του δέρματος, σταματήστε τη χρήση, σαπουνίστε το δέρμα με σαπούνι και νερό, και ενημερώστε τον γιατρό σας για το είδος του εντομοαπωθητικού που χρησιμοποιήσατε.
Μέτρα πρόληψης στο σπίτι
* Για να αποφύγετε τα κουνούπια στο σπίτι βάλτε αντικουνουπικά πλέγματα (σήτες) σε παράθυρα, φεγγίτες και αεραγωγούς τζακιού. Να τις ελέγχετε σε τακτά χρονικά διαστήματα και να τις συντηρείτε.
* Αν έχετε μωρό στο σπίτι ηλικίας κάτω των 2 μηνών ή όταν αντενδείκνυται η χρήση άλλων προστατευτικών μέσων, χρησιμοποιήστε κουνουπιέρες. Να βεβαιώνεστε, όμως, ότι δεν έχει «παγιδευτεί» κανένα κουνούπι μέσα.
* Χρησιμοποιήστε εντομοκτόνα στον αέρα. Περιέχουν πυρεθρινοειδή (λ.χ. περμεθρίνη) και κυκλοφορούν σε μορφή αερολύματος (αεροζόλ), ταμπλέτας, εξατμιζόμενων υγρών διαλυμάτων, σπιράλ («φιδάκια») κ.λ.π.Τα εντομοκτόνα δεν πρέπει να εφαρμόζονται στο δέρμα. Να ακολουθείτε προσεκτικά τις οδηγίες χρήσεως.
* Χρησιμοποιήστε ανεμιστήρες ή/και κλιματιστικά. Ο δροσερός αέρας μειώνει τη δραστηριότητα των κουνουπιών, αλλά δεν τα σκοτώνει. Η χρήση ανεμιστήρων, ιδίως οροφής, δυσχεραίνει την προσέγγιση των εντόμων.
* Να χρησιμοποιείτε λάμπες κίτρινου χρώματος για τον φωτισμό των εξωτερικών χώρων, διότι προσελκύουν λιγότερο τα κουνούπια.
* Να κουρεύετε τακτικά το γρασίδι, τους θάμνους και τις φυλλωσιές (είναι σημεία όπου βρίσκουν καταφύγιο τα ενήλικα κουνούπια)
* Να ποτίζετε τα λουλούδια στη βεράντα και στον κήπο τις πρωινές ώρες. Να θυμάστε ότι ακόμα και το έδαφος που παραμένει υγρό για μεγάλα διαστήματα μετά το πότισμα, μπορεί να αποτελέσει σημείο όπου θα εναποθέσουν τα κουνούπια τα αυγά τους.
* Να απομακρύνετε το στάσιμο νερό από λεκάνες, βάζα, γλάστρες, πιατάκια γλαστρών, κουβάδες, παλιά λάστιχα, υδρορροές και κάθε άλλο μέρος του κήπου ή της βεράντας όπου συσσωρεύεται, για να μην έχουν τα κουνούπια πρόσβαση σε λιμνάζοντα νεράτα οποία αποτελούν σημείο όπου εναποθέτουν τα αυγά τους.
* Να έχετε ανάποδα ή καλυμμένα τα δοχεία νερού (κουβάδες, καρότσια, βαρέλια, ποτιστήρια) όταν δεν τα χρησιμοποιείτε
* Αν έχετε πισίνα ή σιντριβάνι να θέτετε καθημερινά σε λειτουργία το φίλτρο καθαρισμού, για να απομακρύνετε τα αυγά και τις προνύμφες των κουνουπιών
* Φροντίστε το χώμα στον κήπο να έχει κλίση, ώστε να απομακρύνονται τα νερά
* Φροντίστε να αντικαταστήσετε τους σπασμένους σωλήνες που «τρέχουν»
Αυτό το ξέρατε;
* Τα θηλυκά κουνούπια είναι αυτά που τσιμπάνε τους ανθρώπους
* Τα κουνούπια τσιμπούν από το σούρουπο έως το χάραμα, καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας
* Τα κουνούπια αναπαράγονται κυρίως στα καθαρά νερά
Αριθμοί
* 7-14 ημέρες ζουν οι προνύμφες των κουνουπιών στο νερό
* 20-40 ημέρες ζουν τα ενήλικα κουνούπια
* 200-300 αυγά γεννά κάθε φορά το θηλυκό κουνούπι
* κάθε 3 ημέρες γεννούν τα θηλυκά κουνούπια
Ημερομηνία δημοσίευσης : 22 Απρ 2014
ΓΙΑ ΝΑ ΑΚΟΥΣΕΤΕ ΤΡΕΛΟ ΓΑΙΔΟΥΡΙ WEB RADIO ΠΗΓΑΙΝΕΤΕ ΣΤΗΝ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ : http://trelogaidouri.listen2myradio.com/
0 σχόλια: