Κυριακή 8 Δεκεμβρίου 2013

Μικρά Αγγλία

Εξαιρετική μεταφορά του ομώνυμου βραβευμένου μυθιστορήματος της Ιωάννας Καρυστιάνη για μια ναυτική οικογένεια στην Άνδρο του Μεσοπολέμου. Πλούσια παραγωγή, θαυμάσια ανασύσταση εποχής, καλές ερμηνείες, υπέροχη φωτογραφία –ωραίο σινεμά…

Άνδρος, 1928. Η όμορφη Όρσα Σαλταφέρου (Τσιλίκα), κόρη ναυτικού που μονίμως ταξιδεύει, αγαπιέται από καιρό με τον ωραίο, ανερχόμενο υποπλοίαρχο Σπύρο Μαλταμπέ (Κωνσταντίνου). Σχεδιάζουν να παντρευτούν, μόλις εκείνος γυρίσει από ένα ακόμη μπάρκο. Μόνο που η δεσποτική μάνα της (Παπαδοπούλου) ούτε που ν’ ακούσει για τον φτωχό ναυτικό. Κι όπως διοικεί με πυγμή το ουσιαστικά ακέφαλο από άντρα, πλην πλούσιο, σπιτικό της, έτσι κανονίζει τσακ-μπαμ και τον γάμο της Όρσας με τον εύπορο (κι επίσης όμορφο) καπετάνιο, Νίκο Βατοκούζη (Μουμούρης). Η Όρσα αποδέχεται σιωπηρά τη μοίρα της, το πρώτο παιδί έρχεται.

Έρχεται, όμως, κι ο πλοίαρχος πια Μαλταμπές και ζητάει το χέρι της Μόσχας (Κόκκαλη), της μικρής αδελφής της Όρσας. Κι επειδή, σ’ αυτόν τον καλοζωισμένο μα περιχαρακωμένο μικρόκοσμο, τα πάθη παραμένουν ανομολόγητα, ακόμη και μεταξύ των δυο αδελφών, κι αυτός ο γάμος γίνεται. Και γεννιούνται κι άλλα παιδιά. Και η νησιωτική ζωή κυλάει ανάμεσα σε ανδρικά μπάρκα και γυναικείες μαζώξεις γεμάτες χωρατά, προσμονή, κουτσομπολιά, καμιά φορά και πένθη… Μα ο κόμπος στην ψυχή της Όρσας όλο και θεριεύει. Κι όταν έρθει η κακιά στιγμή, εκείνη θα ξεσπάσει τελεσίδικα. Τα κρυμμένα μυστικά και πάθη θα αλώσουν το σπιτικό των Σαλταφέρων, σαν το κύμα το ανεξέλεγκτο που νικάει την πλώρη.

Και θα ’ναι πια πολύ αργά.

Η κινηματογραφική μεταφορά της «Μικράς Αγγλίας», που συνυπογράφουν ο Βούλγαρης και η Καρυστιάνη, είναι, όπως και το βιβλίο, πολλά περισσότερα από το προηγηθέν μελόδραμα. Είναι μια ολόκληρη εποχή, στην οποία τα προσωπικά «θέλω» κάμπτονταν υπό το βάρος κοινωνικών επιταγών και οικογενειακών συμφερόντων. Είναι η σκληρή μοίρα των ναυτικών οικογενειών, σε αντιδιαστολή με την ευζωία που διασφάλιζαν «τα καράβια». Κι είναι και μια 20ετής σχεδόν περιδιάβαση στα χούγια, τα ρούχα, τις έξεις, τις νοοτροπίες και τα ιστορικά γεγονότα που σημάδεψαν το κυκλαδίτικο νησί. Υπό τους ήχους του ωραίου μουσικού θέματος της Κατερίνας Πολέμη, ο σκηνογράφος Αντώνης Δαγκλίδης και η ενδυματολόγος Γιούλα Ζωϊοπούλου «ανασταίνουν» μέχρι την παραμικρή λεπτομέρεια την εποχή. Η δε εξαιρετική φωτογραφία του Σίμου Σαρκετζή συλλαμβάνει μοναδικά τα «αστικά» και θαλασσινά τοπία, τα πρόσωπα και τα δράματα. Από το συνολικά πολύ καλό καστ (μεγάλο μέρος του ο Βούλγαρης το εμπιστεύτηκε και πάλι σε ολόφρεσκα πρόσωπα) ξεχωρίζει η παρορμητική και ψιλοεπαναστατική Μόσχα της Κόκκαλη και η εξαιρετική μαμά-Μίνα της Παπαδοπούλου.

Μοναδικό «ελάττωμα» της ταινίας η ομολογουμένως μεγάλη διάρκειά της, που με ένα σφιχτότερο μοντάζ, ειδικά στο τελευταίο μισάωρο, θα μπορούσε να είχε εξαλειφθεί. Πρόκειται, όμως, για ψύλλους στ’ άχυρα, μιας ελληνικής ταινίας που πραγματικά λάμπει, και θέλγει τις αισθήσεις, και συγκινεί, και συμπαρασύρει το συναίσθημα. Ό,τι, δηλαδή, θα πρέπει θεωρητικά να κάνει μια ολοκληρωμένη κι ευτυχής κινηματογραφική ταινία.