Το μαύρισμα αποτελεί μία φυσιολογική αμυντική λειτουργία του οργανισμού μας στην επικίνδυνη υπεριώδη ακτινοβολία του ήλιου.
Συγκεκριμένα, με την επίδραση του ήλιου ερεθίζεται μία ομάδα κυττάρων που βρίσκονται ακριβώς κάτω από την επιδερμίδα και εκκρίνουν μία ουσία, τη μελανίνη, που σχηματίζει ένα προστατευτικό τείχος εμποδίζοντας την είσοδο της υπεριώδους ακτινοβολίας στο εσωτερικό του οργανισμού.
Η κυριότερη ουσία, λοιπόν, που είναι υπεύθυνη για το μαύρισμα είναι η μελατονίνη.
Ουσίες που ... «μαυρίζουν»
Επιστημονικά στοιχεία που να δείχνουν ότι τροφές μπορούν να ερεθίσουν την έκκριση μελανίνης και να προκαλέσουν μαύρισμα, δεν υπάρχουν.
Ωστόσο, το πολυπόθητο για πολλούς μαύρισμα επιτυγχάνεται και με έναν παράλληλο δρόμο: την πρόσληψη καροτενοειδών.
Τα καροτενοειδή, ουσίες που υπάρχουν κατά βάση σε λαχανικά και φρούτα, όπως το β-καροτένιο στο καρότο και στα βερίκοκα, το λυκοπένιο στο καρπούζι και στην ντομάτα, η λουτεΐνη στο μπρόκολο και το σπανάκι, ευθύνονται σε μικρό, έστω, βαθμό για το σκουρόχρωμο της επιδερμίδας μας.
Οι χρωστικές αυτές ουσίες αποθηκεύονται κάτω από την επιδερμίδα και σε μεγάλες συγκεντρώσεις μπορούν να επηρεάσουν και το χρώμα του δέρματος.
Προσοχή όμως στην υπερκατανάλωσή τους, γιατί οι ουσίες αυτές σε μεγάλες ποσότητες μπορεί να είναι επικίνδυνες.
Γνωστό τέτοιο παράδειγμα αποτελεί η κανθαξανθίνη, μία ουσία που ευρέως χρησιμοποιείται σε προϊόντα μαυρίσματος.
Η ουσία αυτή, ενώ έχει εγκριθεί από το FDA και χρησιμοποιείται ως χρωστική στις τροφές σε μικρές ποσότητες, δεν έχει εγκριθεί ως συστατικό κρεμών μαυρίσματος, γιατί σε μεγάλες ποσότητες προκαλεί ηπατίτιδα, διαταραχές στην όραση και βλάβες στο γαστρεντερικό σύστημα.
Ένα άλλο γνωστό συστατικό των προϊόντων μαυρίσματος αποτελεί το DHA (διυδροξυακετόνη), που συναντάται και στις τροφές, σε μικρές ωστόσο ποσότητες (παντζάρια) και αντιδρώντας με τα αμινοξέα της κάτω στιβάδας της επιδερμίδας οδηγεί στο μαύρισμα (αντίδραση Maillard).
Το τεχνητό αυτό μαύρισμα είναι μικρής έντασης και διαρκεί περίπου 5-7 μέρες.
Διατροφή για ομοιόμορφο μαύρισμα
Το μυστικό για μια υγιή ηλιοκαμένη επιδερμίδα είναι μια ισορροπημένη διατροφή που βασίζεται σε τρόφιμα πλούσια σε με τις παρακάτω ουσίες:
Βιταμίνη Β
Οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β περιέχονται σε μια πληθώρα τροφών που περιλαμβάνουν τα δημητριακά ολικής άλεσης, τα γαλακτοκομικά, το κρέας, τα ψάρια, τα φρούτα και τα λαχανικά.
Βιταμίνη C
Η βιταμίνη C ή, αλλιώς, ασκορβικό οξύ, εμποδίζει τη δράση των ελεύθερων ριζών που σχηματίζονται από την υπεριώδη ακτινοβολία. Η δράση της είναι πιο αποτελεσματική όταν συνδυάζεται με τη βιταμίνη Ε. Βρίσκεται σε εσπεριδοειδή, τις φράουλες, τα πεπόνια, τις ντομάτες, τις πιπεριές και τα λαχανικά με πράσινα φύλλα.
Βιταμίνη Ε
Εκτός από το ελαιόλαδο, η βιταμίνη Ε περιέχεται στις φυτικές μαργαρίνες, στα ψάρια, στο κρέας, στους ξηρούς καρπούς, στη σοκολάτα υγείας και τους σπόρους. Προσοχή όμως στην υπερκατανάλωση, διότι οι τροφές αυτές έχουν υψηλό θερμιδικό περιεχόμενο.
Β-καροτίνη
Βρίσκεται κυρίως στα λαχανικά πορτοκαλο-κίτρινου χρώματος όπως καρότα, λαχανικά με μεγάλα πράσινα φύλλα (σπανάκι και αγκινάρες), πεπόνι, μάνγκο, πιπεριές και κολοκύθες. Η Β-καροτίνη έχει την ικανότητα να διεγείρει την παραγωγή μελανίνης και επομένως να επιταχύνει τη διαδικασία του μαυρίσματος και να το διατηρεί για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Ακόμα προλαμβάνει τους ερεθισμούς και τις πανάδες του δέρματος.
Λυκοπένιο
Ανήκει στην ομάδα των καροτινοειδών και εμφανίζει ισχυρότατη αντιοξειδωτική δράση. Βρίσκεται στις ντομάτες, τα καρπούζια, το ροζ γκρέιπφρουτ και τα βερίκοκα.
Πολυφαινόλες
Πρόκειται για ουσίες που παρεμποδίζουν τον εκφυλισμό των κυττάρων και σταθεροποιούν τις ίνες του κολλαγόνου. Βρίσκεται στις φράουλες, τα βατόμουρα, τους σπόρους του σταφυλιού κ.λπ.
Σελήνιο
Είναι ένα μέταλλο που καθυστερεί τη γήρανση του δέρματος. Βρίσκεται στα ψάρια, τα θαλασσινά και τα προϊόντα που βασίζονται στο γάλα και τα δημητριακά.
Βιταμίνη 12
Διεγείρει την παραγωγή της μελανίνης και βοηθάει σημαντικά στη χρησιμοποίηση του οξυγόνου από τα κύτταρα του δέρματος. Βρίσκεται στα αβγά, το γάλα, το τυρί και τα πράσινα λαχανικά.
Χαλκός
Διεγείρει τη λειτουργία του ενζύμου τυροσινάση, με τη βοήθεια της οποίας παράγεται η μελανίνη.
Καταναλώνοντας, λοιπόν, τακτικά τροφές που περιέχουν χαλκό, όπως είναι τα μανιτάρια, το συκώτι, τα θαλασσινά, τα μπιζέλια, τα καρύδια και τα σταφύλια μπορούμε να επιταχύνουμε τη διαδικασία του μαυρίσματος.
Συμπερασματικά, οι τροφές από μόνες τους δεν μας οδηγούν στο μαύρισμα.
Η κατανάλωση όμως λαχανικών, φρούτων κατά βάση, όσο και οσπρίων αυξάνει την περιεκτικότητα των χρωστικών ουσιών (καροτενοειδών) στο κάτω μέρος της επιδερμίδας, επηρεάζοντας έτσι τη διαδικασία μαυρίσματος.
Σε κάθε περίπτωση όμως, δεν θα πρέπει να ξεχνούμε ότι η υπεριώδης ακτινοβολία αυξάνει την παραγωγή των επικίνδυνων ελευθέρων ριζών στο σώμα μας και η κατανάλωση των φρούτων και λαχανικών μας προσφέρει την κύρια αμυντική προστατευτική ασπίδα που είναι τα αντιοξειδωτικά συστατικά.
0 σχόλια: