Η εσκεμμένη πρόθεση να τραυματίσεις τον αντίπαλο καταλήγει σχεδόν πάντα σε ποινές και σε βάρος της ομάδας. Έτσι η συνταγή της επιτυχίας είναι ξεκάθαρη. Ο αθλητής πρέπει να ενισχύει τη στοχευμένη επιθετικότητα και να περιορίζει τις μορφές επιθετικότητας που γεννιούνται από υψηλά επίπεδα θυμού. Αν θέλει να βελτιωθεί πρέπει να μάθει να διαχειρίζεται το συναίσθημά του.
Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι ο αθλητής δεν πρέπει να θυμώνει. Η πραγματικότητα είναι το ακριβώς αντίθετο.
Ο θυμός ενισχύει την απόδοση. Μπορεί να αυξήσει την ταχύτητα τη δύναμη την αντοχή και την ανοχή στον πόνο. Μπορεί να κρατήσει ζωντανό το κίνητρο μέσα σε αμφισβήτηση ή εξάντληση. Λίγα πράγματα ξυπνούν τη θέληση περισσότερο από το άκουσμα της φράσης δεν μπορείς. Η ανταπάντηση συχνά είναι κάτι σαν θα δείτε.
Ο θυμός λειτουργεί όπως η φωτιά στο καλό ψητό. Χρειάζεται δυνατή θερμότητα για να πετύχεις αποτέλεσμα. Αν όμως η φλόγα μείνει πολύ ψηλά θα κάψεις το φαγητό. Έτσι και με τον θυμό. Όταν διοχετεύεται σωστά δίνει κορυφαία απόδοση. Όταν ξεφεύγει καίει τον ίδιο τον αθλητή και όσους βρίσκονται γύρω του. Ο θυμός σε σωστό επίπεδο ενισχύει την αυτοπεποίθηση. Μπορεί να κάνει τον αθλητή να πιστέψει βαθύτερα στη δύναμή του και να αφοσιωθεί πλήρως στη μάχη. Η αίσθηση κυριαρχίας πάνω στον αντίπαλο είναι συχνά τόσο ισχυρή που γίνεται κινητήριος δύναμη.
Τα πράγματα όμως περιπλέκονται όταν η ένταση ξεπεράσει το όριο. Ο θυμός σε υπερβολικό βαθμό επηρεάζει την ακρίβεια των κινήσεων τη λήψη αποφάσεων την επίλυση προβλημάτων και ακόμη και την οπτική αντίληψη. Ο αθλητής δυσκολεύεται να διαβάσει το γήπεδο και να αντιληφθεί τι συμβαίνει γύρω του. Στόχος είναι να φτάσει στη λεγόμενη κόκκινη γραμμή χωρίς να την περάσει.
Εδώ βρίσκεται και η μεγάλη αδυναμία της προπονητικής κουλτούρας. Οι προπονητές είναι εξαιρετικοί στο να ανάβουν τη φωτιά στη ψυχή των παικτών τους αλλά πολύ λιγότερο αποτελεσματικοί στο να τους μαθαίνουν πώς να ρυθμίζουν αυτή τη φωτιά. Μπορούν να δημιουργήσουν μια εκρηκτική ορμή αλλά σπάνια διδάσκουν τον έλεγχο. Γι’ αυτό βλέπεις έναν αμυντικό παίκτη έτοιμο να διαλύσει τον αντίπαλο να ξεκινά πριν από το σφύριγμα και να τιμωρείται. Βλέπεις έναν επιθετικό που θέλει να διορθώσει το λάθος του προηγούμενου λεπτού να τιμωρείται επειδή βιάστηκε και δεν άκουσε το μέτρημα.
Οι αθλητές μαθαίνουν να ανεβάζουν την ένταση αλλά όχι να τη ρυθμίζουν. Η διαχείριση θυμού στον αθλητισμό δεν έχει σχέση με χαλάρωση σε στάση γιόγκα ούτε με διαλείμματα βαθιάς αναπνοής στη γραμμή των ελευθέρων βολών. Έχει σχέση με δεξιότητες αποκλιμάκωσης που πρέπει να είναι τόσο καλά εξασκημένες ώστε να ενεργοποιούνται αυτόματα τη στιγμή που χρειάζονται. Ο αθλητής πρέπει να ξέρει πώς να κατεβάσει τη φλόγα χωρίς να σβήσει την ενέργεια.
Ο αθλητισμός είναι παιχνίδι θέσης και καθαρής σκέψης. Η ομάδα που χάνει μέτρα στο γήπεδο από ανόητες ποινές ή χάνει κατοχές εξαιτίας χαμηλής συγκέντρωσης πληρώνει το τίμημα της συναισθηματικής της αστοχίας. Οι ομάδες που επενδύουν στη συναισθηματική νοημοσύνη δημιουργούν μια κουλτούρα όπου η ένταση είναι κοινή και παραγωγική ενώ τα λάθη μειώνονται. Εκεί γεννιέται η πραγματική υπεροχή.
Αν ο στόχος είναι η μέγιστη απόδοση το μυστικό είναι ένα. Μάθε να ρυθμίζεις τη φλόγα.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο Psychology Today.
0 σχόλια: