Μαθήματα οικονομίας από… την κούνια

Από τα πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού, οι γονείς οφείλουν να του «διδάξουν» την αξία του χρήματος και τη σωστή διαχείρισή του, ώστε να διαμορφώσουν έναν ευσυνείδητο πολίτη και καταναλωτή.

Στις μέρες μας, τα παιδιά έρχονται σε επαφή με τα χρήματα από πολύ μικρή ηλικία. Από τα δύο του κιόλας χρόνια ένα παιδί έχει μάθει ότι για να «αγοράσουμε» κάτι πρέπει να περάσουμε από το ταμείο και να δώσουμε χρήματα ως αντάλλαγμα. Ακόμη και μια απλή επίσκεψη στο super market μπορεί να μας βοηθήσει να «εκπαιδεύσουμε» ένα παιδί στην οικονομική διαχείριση. Εξάλλου τα παιδιά αρχίζουν να καταλαβαίνουν την αξία των πραγμάτων και τη χρήση του χρήματος, παρατηρώντας τη συμπεριφορά των γονιών τους.

Αν οι γονείς δείξουν καταναλωτική συνείδηση και προσέχουν τη διαχείριση των χρημάτων χωρίς να τα υποτιμούν ή να τα υπερτιμούν, τα παιδιά θα αναπτύξουν κι αυτά μια σωστή συμπεριφορά και μια σαφή εικόνα για το πώς πρέπει να τα διαχειρίζονται. Οι γονείς αποτελούν το βασικό πρότυπο για τους αυριανούς καταναλωτές όμως συχνά και παρά τις καλές τους προθέσεις δεν αναλαμβάνουν την ευθύνη να διδάξουν τα παιδιά τους υπευθυνότητα γύρω από τα χρήματα. Πως όμως μπορούν οι γονείς να αρχίσουν αυτό το δύσκολο μάθημα; Από κάτι τόσο απλό όσο ένας κουμπαράς.

Τα χρόνια του κουμπαρά

Πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι, όπως για όλα τα πράγματα, έτσι και για τα χρήματα τα μικρά παιδιά σκέφτονται με όρους άσπρου- μαύρου. Για να γίνει κατανοητή η έννοια της αποταμίευσης πρέπει πάντα να έχει πρακτική εφαρμογή. Μόλις καταλάβετε ότι το παιδί σας είναι έτοιμο να διαχειριστεί ένα μικρό ποσό χρημάτων το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι να του αγοράσετε έναν κουμπαρά. Στο κλασσικό σχήμα με το γουρουνάκι ή κάποιο άλλο πιο σύγχρονο σχέδιο, ο κουμπαράς θα αποτελέσει το πρώτο εργαλείο με το οποίο το παιδί σας θα μάθει να εξοικονομεί. Τα παιδιά αντιλαμβάνονται διαισθητικά ότι τα χρήματα είναι ένας τρόπος να πάρουν αυτό που θέλουν, εξάλλου σας έχουν δει να αγοράζετε πράγματα ενώ σιγά- σιγά θα μπορούν να πάρουν τις δικές τους αποφάσεις. Πρέπει πάντως να τους δίνουμε περιορισμένο αριθμό επιλογών και να θέτουμε συγκεκριμένους και μικρούς στόχους, ανάλογα με την ηλικία τους. Ακόμα και κάτι απλό όπως η αγορά μιας τσίχλας από το περίπτερο μπορεί να αποτελέσει στόχο ή μάθημα διαχείρισης.

Τα εφηβικά χρόνια

Καθώς τα παιδιά μπαίνουν στην εφηβεία και οι ανάγκες τους αυξάνονται, περιλαμβάνοντας εκτός από τα προσωπικά τους έξοδα, δώρα και εξόδους, το ενδιαφέρον για τα χρήματα αυξάνεται. Μεγαλώνοντας κατανοούν πως οι άνθρωποι δουλεύουν έναντι μισθού και ίσως ψάξουν και τα ίδια ερασιτεχνικούς τρόπους για να κερδίσουν χρήματα. Επίσης η ωριμότητα θα τους επιτρέψει να αποταμιεύσουν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα για την επίτευξη μεγαλύτερων στόχων. Από την άλλη, η επιθυμία για μεγαλύτερη οικονομική ανεξαρτησία μπορεί να προκαλέσει γκρίνιες και δυσαρέσκεια ακόμα και για το οικογενειακό εισόδημα για αυτό και οι γονείς πρέπει πάντα να θέτουν ρεαλιστικά όρια. Μια ιδέα για μεγαλύτερα παιδιά είναι να τους ανοίξετε και έναν τραπεζικό λογαριασμό, ώστε να ικανοποιηθούν σχέδια πιο μακροπρόθεσμα σχέδια ή να για τις περιπτώσεις που κάποιοι συγγενείς θέλουν να τους κάνουν έναν χρηματικό δώρο.

Το χαρτζιλίκι

Σε όλες τις ηλικίες, το συστηματικό χαρτζιλίκι του παιδιού πρέπει να καλύπτει τα καθημερινά του έξοδα (για παράδειγμα για το κυλικείο του σχολείου) και όσο μεγαλώνει θα πρέπει να καλύπτει όλο και περισσότερες ανάγκες. Από τις τσίχλες και το κυλικείο του Δημοτικού, το παιδί αρχίζει να αποκτά κοινωνική ζωή με εξόδους, όπως σινεμά ή και φαγητό έξω, και είναι απαραίτητο τα χρήματα που έχει μαζί του να καλύπτουν τις ανάγκες του. Από την άλλη, οι γονείς πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί με το ποσό που δίνουν στο παιδί τους και να έχουν συναίσθηση των πραγματικών αναγκών αντί να «εξαγοράζουν» τις τυχόν ενοχές τους με μεγάλο χαρτζιλίκι. Επιπλέον οι γονείς δε πρέπει να χρησιμοποιούν το χαρτζιλίκι για να «εξαγοράσουν» συμπεριφορές όπως η ευγένεια, η βοήθεια ή το διάβασμα.

Τελικός στόχος είναι να αναθρέψουμε παιδιά που δεν υπερεκτιμούν ούτε και υποτιμούν τα χρήματα. Καταναλωτές που δεν είναι ούτε σπάταλοι, αλλά ούτε και τσιγκούνηδες κι αν δεν ξέρετε από πού να αρχίσετε ανεβείτε στο πατάρι και ξεσκονίστε το ταμπλό της... Μονόπολης.

Πηγη